Foje

Dziś kończymy przegląd wykonawców z kasety Festiwal Muzyczny'89 Rock Pokoju i muszę przyznać, że ostatnia kapela była dla mnie nie lada zagadką. Foje - ni jak nie byłem w stanie skojarzyć tej kapeli, jeśli mam być szczery nigdy o niej nie słyszałem. Ruszyłem więc na poszukiwania w sieci i dalej było trudno. W końcu trafiłem na tekst Filipa Rolanda na blogu Moja Stodoła (polecam), i zrozumiałem – Foje to zespół litewski i stąd moja niewiedza.

Teraz o zespole (na podstawie wspomnianego tekstu). Grupa powstała w 1983 roku początkowo nosiła nazwę Sunki muzika. Założycielami zespołu byli:

• Andrius Mamontovas (wokal, perkusja)
• Arnoldas Lukošius (klawisze)
• Darius Tarasevičius (bas)

Nazwę Foje zespół przyjął w 1984 roku. W tym też czasie do zespołu dołączył perkusista Algis Kriščiūnas a Mamontovas został gitarzystą zespołu. Rok 1985 to pierwsze profesjonalne nagrania grupy i poważne zmiany w składzie zespół opuścili Kriščiūnas i Tarasevičius. Ich miejsce zajęli Romas Rainys (bas) i Eugenijus Pugačiukas (perkusja). W 1986 r. do zespołu dołączył grający na gitarze basowej Darius Burokas. Dotychczasowy basista - Rainys przejął wówczas funkcję gitarzysty solowego. Wkrótce skład zespołu poszerzył się ponownie, tym razem o saksofonistę Sauliusa Valikonisa. Zespół zyskiwał coraz większą popularność, zarówno wśród publiczności jak i uznanie krytyków. Wrota kariery wydawały się szeroko otwarte. Niestety o muzyków upomniało się wojsko (tak wtedy było również w Polsce) i Foje musiało na jakiś czas zawiesić działalność. Ostatni koncert przed przerwą, muzycy zagrali w Vilniaus Kalnų parkas, przed dwudziestotysięczną widownią. Występ został uwieczniony w filmie Kažkas atsitiko. Kinowa premiera tego obrazu, wyreżyserowanego przez Artūrasa Pozdniakovasa, odbyła się w roku 1987. Film spotkał się z entuzjastycznymi reakcjami widzów i zrobił z Foje gwiazdę. Utwory grupy grano we wszystkich dyskotekach i na prywatkach . Piosenka Laužo šviesa stała się nieoficjalnym hymnem młodych. Foje ponownie zagrało w roku 1988, gdy Mamontovas, Lukošius i Pugačiukas zakończyli służbę wojskową. Z oryginalnego składu grupy pozostali ci trzej muzycy Rainys zaangażował się w heavymetalowej Katedrze, natomiast Valikonis został członkiem grupy Ad Libitum. Skład zespołu uzupełnili Gediminas Simniškis (bas), Jaunius Beinortas (gitara) i Robertas Meržvinskas (saksofon). W tym składzie zespół rozpoczął pracę nad swym pierwszym albumem ( i w tym miejscu pojawia się polski ślad historii Foje). Płytę nagrywano na raty i w różnych studiach między innymi w Warszawie gdzie zespołem zajął się Andrzej Puczyński. W roku 1989 muzycy dwa razy zagrali w Polsce, na festiwalach Nowa Scena i Rock Pokoju i stąd obecność Foje na kasecie Festiwal Muzyczny'89 Rock Pokoju. Wkrótce z powodu nieporozumień, formację opuścili Arnoldas Lukošius i Robertas Meržvinskas. Skład uzupełnili Robertas Griškevičius (klawisze) oraz powracający do zespołu Valikonis. W 1989 roku kazał się debiutancki album zespołu Geltoni Krantai. Tuż po ukazaniu się albumu, z Foje odeszli Gediminas Simniškis i Jaunius Beinortas. Pozostali muzycy udali się do Warszawy by nagrać drugą płytę Žodžiai į tylą nad realizacją nagrań tym razem czuwał Leszek Kamiński. Longplay został uznany najlepszym albumem roku 1990 na Litwie. Można powiedzieć, że Foje odniosło sukces. Grupa odbyła trasę po Niemczech wzięła udział w festiwalu Interceltic w Lorient, we Francji, zagrała koncerty w USA, po raz kolejny pojawiła się też w Polsce. Pojawiły się sukcesy, pojawiły się też konflikty w zespole. Wkrótce odeszli z grupy Griškevičius, Pugačiukas i Valikonis. Foje z dnia na dzień stało się duetem. Mamontovas i Burokas nie przejeli się zbytnio takim obrotem sprawy i wiosną 1991 roku zarejestrowali w warszawskim studiu CCS Intermedia materiał na longplay Gali skambeti keistai . Album ten został odebrany przez fanów bardziej jako solowe dzieło Mamontovasa, niż następne wydawnictwo Foje. W roku 1992 do zespołu powrócili Arnoldas Lukošius oraz Algis Kriščiunas. W tym składzie Foje odbyło najpierw trasę koncertową po Litwie, by następnie wydać album Kitoks pasaulis zawierający znany (niekoniecznie wcześniej publikowany) materiał grupy. Kolejna płyta grupy już premierowym materiałem ukazała się w 1993 roku i nosiła tytuł Vandenyje. I znów album został doceniony zarówno przez krytyków jak i publiczność. Rok 1994 obfitował w wydawnictwa Foje. Najpierw ukazały się dwie płyty koncertowe - Aš čia esu i Aš čia esu (Pica-Disc), następnie składanka M-1, i w końcu koncertowy album Tikras garsas (tym razem było to Foje akustycznie). W 1995 roku zespół nie zwalniał tempa i na początku roku światło dzienne ujrzała kolejna płyta Kai perplauksi upę,następnie, w związku z zaplanowanym na jesień mini-tournee po londyńskich klubach, Foje wydało własnym sumptem anglojęzyczną EP-kę - Live on the Air. Rok 1996 to płyta 1982. Z materiałem z tej płyty Foje wystąpiło najpierw na festiwalu Parama, później muzycy ruszyli w tournee obejmujące Szwecję, Węgry, Polskę i Londyn. Po zakończeniu trasy grupa nagrała EP-kę pt. The Flowing River. W 1997 r ukazała się zawierająca archiwalne nagrania kaseta zatytułowana Mokykla. W maju tego samego roku odbyło się pożegnalne tournée zespołu. Dwa lata później ukazała się płyta koncertowa Vilnius Kaunas Klaipėda dokumentująca tę trasę. W roku 2000 Donatas Ulvydas nakręcił film biograficzny o Foje pod tytułem 14. Ostatnie jak dotąd wydawnictwo zespołu ukazało się w roku 2006. Była to składanka Kita Paveikslo puse zawierająca 32 zremasterowane cyfrowo nagrania z wcześniejszych albumów zespołu.

dyskografia:

• Geltoni krantai (1989)
• Žodžiai i tylą (1990)
• Gali skambėti keistai (1991)
• Kitoks pasaulis (1992)
• Vandenyje (1993)
• Aš čia esu (1994)
• Aš čia esu (pica) (1994)
• M-1(1994)
• Tikras garsas (1994)
• Kai perplauksi upę (1995)
• Live on the air (1995)
• 1982 (1996)
• The flowing river (EP, 1996)
• Mokykla (1997)
• Vilnius kaunas klaipėda (1999)
• Paveikslas (2002)
• Kita paveikslo pusė (2006)

Opera

Przedostatnim z zespołów z kasety Festiwal Muzyczny'89 Rock Pokoju jest grająca zimnofalową muzykę z domieszką soft rocka grupa Opera.

W czerwcu 1986 roku po niecałych dwóch dniach sesji nagraniowej na trzecia płytę, wskutek kłótni i wewnętrznych napięć rozpadła się jedna z najważniejszych polskich grup lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku – Republika. Będący twarzą i liderem zespołu Grzegorz Ciechowski rozpoczął występy pod szyldem Obywatel GC, a pozostali członkowie grupy gitarzysta Zbigniew Krzywański (gitara), Paweł Kuczyński (bas) i Sławomir Ciesielski (perkusja) zdecydowali się na dalsze wspólne występy tworząc zespół będący bohaterem tego tekst. Początkowa wokalistą został Sławek Ciesielski, jednak szybko jego miejsce za mikrofonem zajął Mariusz Lubomski. Wkrótce do Opery dołączył dołączył Jacek Rodziewicz (klawisze), a miejsce Lubomskiego zajął znany z takich zespołów jak Madame, Made in Poland czy Złotousty i Anioły Robert Gawliński. W tym czasie gościnnie z zespołem grywał także Włodzimierz Kiniorski.

Zespół w składzie:

• Sławomir Ciesielski (perkusja)
• Robert Gawliński (wokal)
• Zbigniew Krzywański (gitara)
• Paweł Kuczyński (bas)
• Jacek Rodziewicz (klawisze)
• Włodzimierz Kiniorski (saksofon)

zagrał kilka znaczących koncertów, między innymi na festiwalu w Jarocinie w 1989 roku, czy w tym samym roku na festiwalu Rock Pokoju. W 1989 roku grupa zarejestrowała też materiał na na debiutancką płytę. Kompozycje były dziełem zespołowym, natomiast teksty napisał Robert Gawliński. Płyta jednak nie została wydana. Ukazała się dopiero już po rozwiązaniu zespołu w roku 1993 pod nazwą Gawliński/Opera 1987-1988. gościnie na płycie w chórkach pojawiły się Beata Sawicka i Lu Łączyńska W 1990 roku Grzegorz Ciechowski postanowił reaktywować Republikę - Zbigniew Krzywański, Paweł Kuczyński i Sławomir Ciesielski powrócili do wspólnej gry z Grzegorzem, a Robert Gawliński rozpoczął pracę nad pierwszą płytą zespołu Wilki. Taki był koniec Opery, mogło być ciekawie. Gdyby nie Republika napisał bym, że szkoda.

Dyskografia:

• Radio nieprzemakalnych (1983 kompilacja wielu wykonawców)
• Festiwal Muzyczny'89 Rock Pokoju (1989 kompilacja wielu wykonawców)
• Gawliński i Opera 1987-1988 (1993 kaseta
• Opera (2013 reedycja kasety z 1993 na CD)
  
  
  
  
  

Closterkeller

Kolejny zespół z kasety Festiwal Muzyczny'89 Rock Pokoju to chyba najważniejsza grupa której utwór znalazł się na tym wydawnictwie i to nie tylko dlatego, że to najbardziej znany wykonawca z tej kasety ale przede wszystkim to zwycięzca festiwalu który dokumentuje ta kaseta – grupa Closterkeller. Muzyka grana przez Closterkeller początkowo mogła być zaliczana do new lub cold wave, by z czasem ewoluować, aż grupa została uznana za jednego prekursorów rocka gotyckiego w Polsce. W muzyce zespołu jednak do dziś słychać nuty zimno falowe, ni trudno doszukać się w niej też metalowych inspiracji.

Ale zacznijmy od początku. Zespół powstał w styczniu 1988 roku z inicjatywy:

• Anji Orthodox (śpiew)
• Przemysława Guryna (klawisze)
• Jacka Skiruchy (gitara)
• Tomasza Grochowalskiego (bas)

Grupie brakowało perkusisty, więc do muzyków szybko dołączył Grzegorz Tomczyk.

Początkowo zespół ćwiczył w Domu Kultury w Radości pod Warszawą lub w Domu Kultury w Józefowie, i właśnie z tych podwarszawskich miejscowości Closterkeller rozpoczął swą podróż na szczyty. Ale nim grupa wygrała swój pierwszy festiwal (przegląd Ochota '88) nastąpiła pierwsza zmiana w składzie zespołu Tomczyka za bębnami zastąpił Krzysztof Dominik (grający wcześniej w zespołach Madame i Maanam) Krzysztof jednak szybko zrezygnował z gry w zespole, i jego miejsce zajął Piotr Bieńkowski. W tym czasie po krótkim epizodzie z szkołą przy ul. Astronautów zespół przeniósł swe miejsce prób do warszawskiego klubu „Hybrydy”.

Lata 1988 i 1989 to pasmo sukcesów grupy która zdobywała nagrody na wszystkich festiwalach czy przeglądach na których się pojawiła grupa wygrała kolejno Przegląd "Ochota", Mokotowską Jesień Muzyczną, Rock Pokoju (gdzie w zastępstwie Tomasza Grochowalskiego na gitarze basowej zagrał znany z występów w grupie Tilt Marcin Ciempiel), Rock pod Chełmcem oraz katowickie „Odjazdy” Anja została uznana za „Osobowość Sceniczną” na Młodzieżowych Spotkaniach Muzycznych w Chojnowie, oraz wygrała kategorię „Nowa twarz” w plebiscycie "Emka" (Magazyn Muzyczny). Ale najważniejszym występem w 1989 roku był udział zespołu w jarocińskim festiwalu gdzie Closterkeller zdobył nagrodę jury, wygrał w głosowaniu dziennikarzy i przede wszystkim został doceniony przez publiczność (trzecie miejsce). Sukcesy spowodowały zawirowania w zespole, w wyniku konfliktów z odszedł Piotr Bieńkowski jego miejsce zajął Andrzej Szymańczak. W tym czasie powstały dwa teledyski do utworów Purple i Maska wykonane na zlecenie programu telewizyjnego Luz, a Anja zrealizowała partie śpiewu na jej pierwszy grupy Pornografia. W 1990 roku ukazała się debiutancka płyta grupy Closterkeller Purple. W tym samym roku zespół ponownie, tym razem już jako uznana formacja, pojawił się na festiwalach Odjazdy, Jarocin oraz na festiwalu w Sopocie. Grupa zmieniła też miejsce prób na klub Medyków. W 1991 roku po raz kolejny zespół opuścił Andrzej Szymańczak którego zastąpił Piotr Pawłowski. Odszedł też Przemysław Guryn (wyemigrował do USA). Jego miejsce za klawiszami zajął grający (z małą przerwą) w zespole do dziś Michał Rollinger. W nowym składzie grupa zrealizowała materiał na drugi album. Na wydanej w 1992 roku płycie Blue dodatkowo pojawili się znany z grupy Tubylcy Betonu Robert Ochnio (gitara) Igora Czerniawskiego (klawisze) i Zbigniew Bieniak (wokal). Płyta CD ukazała się tylko w wersji angielskiej, a w polskiej jedynie na kasecie. Po nagraniu Blue, z zespołem rozstali się Robert Ochnio i Jacek Skichura. Na szczęście z kilkuletniego pobytu z Belgii powrócił współpracujący poprzednio z grupą Paweł Pieczyński. Nie upłynęło wiele czasu a zespół opuścił Tomasz Grochowalski, jego miejsce zajął Krzysztof Najman wcześniej grający w taki grupach jak Charon, Blitzkrieg czy Jezabel Jazz. W 1993 ukazał się mini album Agnieszka zawierający polskojęzyczne utwory z Blue oraz kilka nowych kompozycji. Do tytułowego utworu Agnieszka powstał teledysk, za którego scenariusz Anja Orthodox otrzymała główną nagrodę na Festiwalu Polskich Wideoklipów w Sopocie. Tego samego roku Krzysztof Najman i Anja Orthodox wzięli ślub (ich związek przetrwał tylko kilka lat) oraz ukazał się kolejny album Violet. W tym czasie Closterkeller wiele koncertował pojawił się w, Sopocie, Jarocinie, Katowicach. Grupa zagrała między innymi z gwiazdą kultowej brytyjskiej wytwórni 4AD - Cocteau Twins Kolejny album grupy Scarlet to rok 1995. Płyta sprzedawała się bardzo dobrze , uzyskała status złotej płyty. Niedługo po wydaniu Scarlet ze względów zdrowotnych zespół zmuszony był opuścić Michał Rollinger. Jego miejsce zajął Dariusz Boral, a następnie Tomasz Wojciechowski. Obydwu tych muzyków można usłyszeć na wydanej w 1996 roku płycie Cyan, jednak wymienieni są oni jako jej goście a nie członkowie. W 1997 roku ukazał się pierwszy koncertowy album zespołu Koncert '97 zawierający fragmenty występów grupy w Rzeszowie i Lublinie. Po ukazaniu się tej płyty do składu powrócił Michał Rollinger. Niedługo potem z zespołem rozstał się Piotrek Pawłowski, którego zastąpił grywający wcześniej w grupach Rezerwat i Hedone perkusista Gerard Klawe. W 1999 roku ukazał się kolejny album grupy Graphite. Wkrótce po wydaniu tej płyty zespół opuścili Krzysztof Najman i Paweł Pieczyński. 16 września 1999 roku w studio Programu III Polskiego Radia im. A. Osieckiej zespół zarejestrował akustyczny koncert, wydany w 2000 roku na płycie Fin de Siecle. W tych nagraniach wziął udział jeszcze Paweł Pieczyński. W miejsce Krzyśka kolejno próbowani kolejno byli Peter Guellard, Andrzej Kaczyński i Marcin Płuciennik – dopiero ten ostatni został z grupą na dłużej. Mniejszy problem był z zastąpieniem Pieczyńskiego, jego miejsce zajął Marcin Mentel. W 2002 zespół pojawił się w Wiedniu na Dark Nation Day oraz Budapeszcie na Gothic Night, a w 2003 roku grupa wzięła udział w lipskim Wave Gotik Treffen tymi występami zespół zdobył uznanie wśród europejskich fanów gotyckiego rocka. W sierpniu 2003 światło dzienne ujrzała pierwsza płyta DVD zespołu ActIII – live 2003. We wrześniu tego samego roku ukazał się siódmy album grupy Nero.W 2004 roku ukazał się drugi mini album grupy Reghina. W latach 2003 i 2004 Closterkeller był największą gwiazdą dwóch edycji największej trasy metalowej w Polsce – Dark Stars Festival, a od 2005 grupa zainicjowała coroczną, własną, trasę koncertową Abracadabra Gothic Tour. W roku 2006 nastąpiły kolejne zmiany personalne w Closterkeller. Grupę opuścił Marcin Płuciennik a jego miejsce zajął wracający do zespołu Krzysztof Najman. Na gitarze pojawił się Mariusz Kumala, a za bębnami usiadł Janusz Jastrzębowsk. Rok 2008 to drugie wydawnictwo DVD Act IV zawierające występ zespołu na Przystanku Woodstock 2008. W 2009 roku ukazał się kolejny album grupy Aurum. Na następną płytę nie trzeba było długo czekać album Bordeaux ukazał się w 2011 roku. Lata 2013/2014 to przede wszystkim drastyczne zmiany w składzie Closterkeller. Zespół opuścił Janusz Jastrzębowski, a jego miejsce zajął Robert Kubajek. Następnie odszedł gitarzysta Mariusz Kumala któredo zastąpił Aleksander Gruszka, a w końcu grupę opuścił Krzysztof Najman którego miejsce zajęła Zuzanna „ZuZa” Jaśkowiak –

Najważniejszym moim zdaniem wydarzeniem bieżącego roku były wspólne koncerty Closterkeller z legendą rocka gotyckiego zespołem Fields of the Nephilim

Obecny skład zespołu to:

• Anja Orthodox (wokal)
• Michał Rollinger (klawisze)
• Robert Kubajek (perkusja)
• Aleksander Gruszka (bas)
• Zuzanna „ZuZa” Jaśkowiak (gitara)

Dyskografia:

Płyty studyjne

• Purple (1990)
• Blue (1992)
• Violet (1993)
• Scarlet (1995)
• Cyan (1996)
• Graphite (1999)
• Pastel (2000)
• Nero (2003)
• Aurum (2009)
• Bordeaux (2011)

Mini-albumy:

• Agnieszka (1993)
• Reghina (2004)

Płyty koncertowe:

• Koncert `97 (1997)
• Bronze (Bootleg) (1998)
• Fin de siecle (Akustycznie) (2000)