Opozycja

Dawno temu, a dokładnie w 1984 r. na Śląsku (w Wodzisławiu Śląskim) w owym czasie krainie bluesem i metalem płynącej kilku młodych ludzi założyło zespół grający całkiem odmienną muzykę. Była to Opozycja.

Zespół tworzyli

Arkadiusz Krzywojć – śpiew

Marek Tomkowicz – gitara

Grzegorz Głowacz – bas

Zbigniew Kumorowski – perkusja

Grupa zaczynała od punk rocka z czasem coraz bardziej zbliżając się do zimnej fali. W miarę upływu czasu w muzyce granej przez zespół coraz wyraźniejsze stawały się wpływy takich grup jak The Cult ,The Mision a przede wszystkim New Model Army z którą to grupą Opozycja była często porównywana.

Na podbój świata Opozycja wyruszyła przez Żory gdzie w Domu Kultury odbywały się lokalne eliminacje do OMPP czyli Ogólnopolskiego Młodzieżowego Przeglądu Piosenki Polskiej i udało się grupa zrobiła, no i udało się jury przepuściło zespół na poziom wojewódzki, który odbywał się w Dąbrowie Górniczej. Koncert w Dąbrowie górniczej też wypadł nieźle, ale Opozycja nie przeszła dalej. W 1985 r. Zespól obrał kierunek na Jarocin. Opozycja na przesłuchaniach zagrała bardzo dobry koncert, podobno jury zapewniało chłopaków z kapeli, że występ na festiwalu mają pewny jednak niestety stało się inaczej. Pomimo tego zawodu Opozycja kilkakrotnie gościła w Jarocinie dając przeważnie dobre lub bardzo dobre koncerty. Udział grupy w jarocińskim festiwalu w 1988 roku zaowocował umieszczeniem jednego (według mnie można było wybrać lepszy kawałek) utworu Szczelnie okryty obojętnością na potrójnym winylu dokumentującym ten festiwal.

Atutem Opozycji były koncerty na których cały zespół a w szczególności Arek Krzywojć wypadali wyjątkowo ekspresyjnie i dynamicznie. W 1991 roku ukazał się bardzo dobry pierwszy album grupy Krew bohaterów. W 1993 roku z zespołu odszedł wokalista i frontmen Arkadiusz "Krzywy" Krzywodajć, Arek wybrał swoją drogę – obecnie jest pastorem. Odejście Krzywego okazało się dużą stratą dla zespołu. W 1994 roku ukazał się album XTC, już nie tak dobry jak pierwszy. W styczniu 1995 roku nagrał materiał na trzecią płytę, w tym samym roku Opozycja została rozwiązana

W 2011 r. ukazała się trzecie płyta grupy 1995 zawierająca materiał nagrany w styczniu 1995 r.

Dyskografia:

• Krew Bohaterów (1991)
• XTC (1994)
• 1995 (2011)

Japa's Boys

Kolejnym wykonawcą z płytki Jarocin'88, a co za tym idzie uczestnikiem festiwalu w 1988 r. jest kapela o nazwie Japa's Boys. Niestety niewiele (czytaj nic) wiem na temat tego zespołu. Na winylu Japa's Boys wykonują rockowy niezbyt ostry kawałek zatytułowany Telewizyjna gra. (na moje ucho na upartego można powiedzieć podobny trochę do ostrzejszego Lady Pank). Zgodnie z opisem z płytki autorami tego utworu są: M. Garliński, M. Karolski, P. Jeronim, J. Grędziński, G. Smoliński, Z. Makarweicz (tekst). Grzebiąc w sieci można znaleźć jedynie informacje z których wynika, że udzielał się jako gitarzysta w black metalowej pochodzącej z Przasnysza kapeli Thirst, oraz jako dźwiękowiec przy nagraniu płyt kilku zespołów grających różne odmiany metalu. I to wszystko co wiem na temat Japa's Boys. Jeśli ktoś wie więcej niech napisze.

I jeszcze zdjęcie znalezione w sieci wraz z opisem

Jarocin '88, od lewej: M. Garliński, W. Abramski, G. Smoliński, P. Jeronim, M. Karolski (fot. Archiwum)

Wiedza moja została rozszerzona zainteresowanych losami tej grupy zapraszam do lektury wpisu o grupie Przeciąg

Dekret

Dekret powstał w Kielcach, a dokładnie na kieleckim osiedlu Czarnów. Był rok 1982 wspólną muzyczną przygodę rozpoczęli:

• Aleksander Gałgowski – bas
• Artur Kobus - perkusja
• Jarosław Pisarski – gitary
• Piotr Stanek – śpiew

Założycielem grupy był gitarzysta, autor tekstów i kompozytor Jarosław Pisarski. Szerszej publiczności zespół zaprezentował się na festiwalu Ogólnopolski Młodzieżowy Przegląd Piosenki w Kielcach. Grupa początkowo grała prostego punk rocka, z czasem w muzyce zespołu zaczęły się pojawiać elementy hardcore'u.

Dekret czterokrotnie wystąpił w Jarocinie:

W 1987 roku grupa wystąpiła na małej scenie.

W 1988 zespół zagrał dwa koncerty. Pierwszy na przyczepie od traktora na polu namiotowym (legenda głosi, że podobno dlatego, bo cenzura obecna na festiwalu nie przepuściła większości utworów). Drugi w koncercie finałowym na dużej scenie na stadionie (zostali finalistą w głosowaniu publiczności). Warto również zauważyć, że 3/4 zespołu zagrało również na tym samym festiwalu koncert na małej sccenie jako City Skyline.

W 1990 roku Dekret zagrał koncert na dużej scenie, występując na zaproszenie organizatorów.

W 1992 roku grupa zagrała na małej scenie koncert na otwarcie festiwalu.

Jeden utwór "Dyrektorzy fabryk" - nie do końca w porozumieniu z zespołem - ukazał się na składankowej kompilacji Jarocin 88 (i znów jak w wypadku grupy Dragon materiał był w posiadaniu Metal Mind Production)

Pod koniec 1988r Dekret grał koncerty w Budapeszcie z ówczesną czołówką węgierskich zespołów undergroundowych. W 1990 roku Dekret zdobył nagrodę w plebiscycie radiowej „Trójki", zajmując pierwsze miejsce na Liście Przebojów Muzyki Alternatywnej

Na przełomie 1991-92 w warszawskim CCS Studio Waltera Chełstowskiego zarejestrowany został materiał „Ludzkie cienie", który ukazał sie w czerwcu 1992r.

W 1993r grupa nagrała dwa teledyski: „Ludzkie cienie” i „Bunkier”. Dekret bardzo często pojawiał się wtedy w programach telewizyjnych i radiowych.

W 1998r zespół w zmienionym składzie w studiu w Boguchwale koło Rzeszowa nagrał swój ostatni materiał, który nigdy nie został wydany.

Dyskogradia:
• kaseta Ludzkie cienie (1992)

Wolf Spider / Wilczy Pająk

Kolejna grupa trash metalowa z połowy lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku która utkwiła w pamięci zwolenników mocnego grania i znalazła się na albumie Jarocin'88 to Wolf Spider.

Zespół powstał w 1985 roku w Poznaniu Początkowo występowali jako Wilczy Pająk (nazwa ta oznacza pająka pustynnego, który nie tka pajęczyn, ale atakuje jak wilk.) by w 1988 roku po występie na Metalmanii zmienić nazwę na jej anglojęzyczny odpowiednik.

Pierwszy skład grupy to:

Leszek Szpiegiel – wokal

Maciej Matuszak – gitara

Piotr Mańkowski – gitara

Mariusz Przybylski – bas

Tomasz Goehs – perkusja

W 1985 roku po raz pierwszy grupa pojawiła się w Jarocinie. Występowała wtedy na małej scenie. W 1986 roku jeszcze jako Wilczy Pająk zespół bierze udział w pierwszej Metalmanii, festiwalu którego w następnych latach zespół był stałym uczestnikiem. Koncert zespołu na pierwszej Metalmanii nie wypadł najlepiej. Udział Wilczego Pająka w Metalmanii'87 wypadł już bardzo dobrze i zaowocował wydaniem materiału z występu na spilicie z Dragonem. Zespół stał się popularny wśród zwolenników mocnego grania. W tym samym roku Wilczy Pająk zajął trzecie miejsce na festiwalu w Jarocinie, a przede wszystkim zrealizował świetny, debiutancki album dla Klubu Płytowego Razem (wydany dopiero w 1989 r. jako drugi po później nagranym Barwy Zła). Miejsce Wilczego Pająka na rynku metalowym ugruntował udział w Metal Battle, będącym częścią trasy Heavy Metal Show. Jak Już wspominałem na wstępie po występie na Metalmanii 88 zespół zmienił nazwę na Wolf Spider być może dlatego, że wyruszył w trasę po Węgrzech u boku Rage i Running Wild. I tak zespół Wolf Spider pewnie kroczył po muzycznej scenie, bez większych zawirowań, zyskując coraz większą popularność. Tę sielankę przerwał wyjazd frontmana Leszka Szpigla do RFN. Z powodu braku wokalisty zespół nie występuje na Metalmanii 89. W 1989 roku miejsce zwolnione przez Leszka Szpigla zajmuje Tomek Zwierzchowski szybko wymieniony na Jacka Piotrowskiego. W tym samym roku zespół opuszcza Mariusz Przybylski, jego miejsce zajmuje Maciej Matuszak, a nowym gitarzystą zespołu zostaje Dariusz "Popcorn" Popowicz. W tym składzie Wolf Spider rozpoczął pracę nad nowym albumem. Materiał zarejestrowany w czerwcu 1990 roku został wydany kilka miesięcy później – był to Kingdom Of Paranoia. Wydawało się że będzie ona kluczem do dużej kariery Wolf Spidera, szef brytyjskiego wydania Metal Hammera Chris Weich umieścił tą płytę, jako jedną z pięciu najlepszych płyt listopada. Jednak Kingdom Of Paranoia, podobnie jak kolejne- Drifting In The Sullen Sea oraz Hue Of Evil nie odniosła sukcesu na muzycznym rynku. Hue Of Evil, był to ostatni album nagrany przez zespół. Ostatni koncert Wolf Spider zagrał jako support przed grupą Deep Purple w 1991 roku.

W 2011 roku zespół został reaktywowany w składzie:

Piotr Mańkowski - gitara

Maciej Matuszczak – gitara

Mariusz Przybylski – bas

Beata Polak – perkusja

Jacek Piotrowski – wokal (rok później zastąpił Maciej "Rocker" Wróblewski )

Dyskografia

• Metal Invasion (1987 Split)
• Metalmania '87 (1987 Split)
• Wilczy Pająk (1989)
• Barwy Zła(1988)
• Kingdom of Paranoia (1990)
• Drifting in the Sullen Sea (1991)
• Hue of Evil (1991)
• It's Your Time" (2013 EP)
  

Dragon

Dziś Dragon, chyba najbardziej ceniony przeze mnie zespół z dosyć dużej fali kapel grających mocny metal jaka pojawiła się w Polsce w połowie lat osiemdziesiątych.

Dragon powstał w październiku roku 1984 w Katowicach, a dokładnie w katowickiej dzielnicy Piotrowice. Ta thrash metalowa grupa została założona przez Jarka Gronowskiego (gitara i wokal), Krzysztofa Nowaka (gitara basowa) i Marka Wojcieskiego (perkusja). Jednak już w czasie ich pierwszego ważniejszego występu – koncert na Metalmani'86 grupa wystąpiła w powiększonym składzie wokalistą został Marek Gania a drugim gitarzystą Leszek Jakubowski. Grający niebanalną muzykę wybijający się ponad przeciętność zespół szybko bo już w1987 znalazł się pod opieką Metal Mind Production. W tym czasie zaszły też Marek Wojcielski porzucił pałeczki perkusisty by zostać wokalistą grupy. Nowym perkusistą został Krystian Bytom. W tym składzie zespół zagrał w 1987 r. w Jarocinie oraz w tym samym roku na Metalmani. Po Metalmani zespół opuścił Leszek Jakubowski, ale wrócił po miesiącu, ponieważ Jarek Gronowski zmuszony był zwiększyć zdolność bojową polskiej armii. Pomimo kłopotów kadrowych zespół można było usłyszeć przez kolejne cztery lata w Jarocinie. W roku 1989 ukazał się nakładem włoskej firmy Metal Master pierwszy rewelacyjny album Horde of Gog, który rok później ukazał się w polskiej wersji językowej pod tytułem Horda Goga. W wersji polskojęzycznej albumu, nie śpiewał już Marek Wojcieski (wyjechał na stałe do Niemiec) a... Grzegorz Kupczyk w tym czasie wokalista Turbo, który nagrał wokal do "Hordy"... bez wiedzy członków Dragona. W tym czasie zespół opuścili również Krzysztof Nowak i Leszek Jakubowski. W 1990 roku już w nowym składzie Krystian Bytom (perkusja), już były obrońca kraju Jarek Gronowski (gitara), Grzegorz Mroczek (bas) i Adrian Ferlich (wokal) zespół wydał zawierający mocniejszy materiał album Fallen Angel. Tak jak w przypadku pierwszej płyty również Fallen Angel został wydany w dwóch wersjach - angielskojęzycznej i polskojęzycznej. Pod koniec roku 1990 zespół wziął udział we wschodnioeuropejskiej trasie zespołów Death i Kreator, dając szereg koncertów w Polsce, Czechosłowacji i na Węgrzech. W ostatnuch miesiącach 1991 roku ukazała się kolejna płyta zespołu Scream of Death. Muzyka na tej płycie była jeszcze mocniejsza niż na poprzednich można powiedzieć że był to death metal. W 1992 roku Dragon zakończył współpracę z Metal Mind Production. Ten rozwód okazał się dla zespołu kosztowny kontrakt z Metal Mindem posiadał zapis nie pozwalający grupie na wydanie płyty przez dwa lata po zerwaniu kontraktu, spowodowało to, że Dragon wypadł z obiegu. W roku 1994 zespół wydał jedynie w formie kasety znacznie łagodniejszy od poprzedniego album Sacrifice. Grupa po raz kolejny pojawiła się w Jarocinie. Rok 1995 to kolejne zmiany w składzie zespołu, Krystian Bytom został zastąpiony przez Tomasza Dańczyka a Grzegorz Mroczek przez Tomasza Worynę. W tym składzie Dragon wydał album Twarze który nie spotkał się z przychylnym przyjęciem. Jak twierdzi Jarek Gronowski Twarze nie miały być płytą Dragona, powstały w wyniku eksperymentów muzycznych, zabawy forma, trochę powrotu do starego, hard rockowego grania, trochę fascynacji nowym brzmieniem, spod znaku Rammstein. Zespół planował wydać Twarze pod szyldem Virtual Vision jednak uległ naleganiom wydawcy i użył nazwy Dragon. Według mnie nie był to wcale zły album, być może nie spełnił po prostu oczekiwań fanów i gdyby został wydany tak jak chciał zespół był by dużo lepiej przyjęty. W 2000 roku zespół został rozwiązany. Jarek Gronowski, Tomasz Woryna i Tomasz Dańczak w 2000 r. pojawili jako muzycy grupy Adrenalina. Obecnie Jarek Gronowski gra w zespole Kat.

Dyskografia:

• Metal Invasion (1987 split z Wolf Spider, Stos, Destroyers)
• Metalmania '87 (1987 split z Wolf Spider)
• Horde of Gog (1989 wersja anglojęzyczna)
• Horda Goga (1990 wersja polskojęzyczna)
• Fallen Angel (1990 wersja anglojęzyczna)
• Fallen Angel (1991 wersja polskojęzyczna)
• Scream of Death (1991)
• Sacrifice (1994)
• Twarze (1999)

Vavel Underground

Vavel Underground to pochodząca z Nowej Huty kapela grająca swoistą mieszankę punka z odrobiną (nie tak małą zresztą) rock and rolla. Grupa powstała w 1985 roku początkowo działała pod nazwą „Dwie Dorotki z Nowej Huty”. Zespół założyli Mietek „Kanar” - perkusja oraz lider grupy Krzysztof „Brudas” Piskadło. Następnie do zespołu dołączyli wokalista Grzegorz „Python” Drozd oraz basista Waldek Raźny. Vavel Underground dosyć szybko zyskali popularność na swym nowohucki podwórku więc postanowili podpić krajową scenę. Wraz z basistą Arturem Niestroja rozpoczęli pracę na nowym materiałem. Zaowocowało to czwartym miejscem na Jarociński festiwalu w 1988 r. i miejscem na wydawnictwie Jarocin'88 – utwór Nasza Nina. Występ w Jarocinie zaowocował zaproszeniem grupy przez Jurka Owsiaka na organizowaną przez niego w styczniu 1989 w Warszawie imprezę„Letnia zadyma w środku zimy”. Dzięki udziałowi w tym koncercie Vavel Underground ponownie pojawili się na czarnym krążku z własnym utworem Żegnamy was – Prawdziwy blues z Nowej Huty oraz cover utworu grupy Test – Przygoda bez miłości. Grupa zakończyła działalność na początku lat 90 dwudziestego wieku

Kolaboranci

Kolaboranci powstali jesienią 1986 roku. Początkowo nazwa tej pochodzącej ze Szczecina punkowej kapeli brzmiała: „Kolaboranci, czyli czterech inwigilowanych cyników lubiących gierki Edwarda z Jaruzalem”. Jednak zespół zmienił nazwę na mniej zawiłą i pozostawił tylko pierwszy człon pierwotnej nazwy. Zespół tworzyli:

• Przemysław Thiele – wokal, autor tekstów;
• Tadeusz Blandyk – gitara;
• Marek „Bruno” Chrzanowski – bas;
• Krzysztof „Nosek” Woźniakowski – perkusja.

Zespół zadebiutował wiosną 1987 r. koncertem w Szczecińskim klubie studenckim „Pinokio”. Latem tego roku poraz pierwszy wystąpili w Jarocinie. Pod koniec roku Marka Chrzanowskiego zastąpił jego brat Jacek. W 1988 r. grupa ponownie pojawiła się na jarocińskim festiwalu. Na początku następnego roku Kolaboranci wzięli w Letniej Zadymie w Środku Zimy z której dwie piosenki trafiły na album kompilacyjny Letnia zadyma w środku zimy. W tym czasie grupa nagrała materiały, które były rozprowadzane w postaci kaset: I my kiedyś będziemy grać przeboje (1989) oraz The Heat (1990). Rok 1989 to rok kolejnych zmian w składzie zespołu oraz nagrania pierwszego albumu grupy A może ja?. Kolejny album Znów po stronie większości to rok 1991. Pod koniec 1993 roku, po ukazaniu się trzeciego albumu Ciało i krew, oraz zmianie basisty zespół opuścił Jacek Chrzanowski a jego miejsce zajął Kamil Madera grupa przerwała działalność.

W 1994 Kolaboranci wznowili działalność w składzie:

• Przemysław Thiele – wokal,;
• Mariusz Brzękiewicz – gitara;
• Kamil Madera – bas;
• Jakub Rudkowski – perkusja.

Ten okres działalności trwał bardzo krótko. Grupa po nagraniu albumu Kukieł w 1995 r. ponownie zawiesiła działalność.

Po raz kolejny Kolaboranci na polskiej scenie muzycznej pojawili się w po jedenastoletniej przerwie w 2006 r.. Jednak problemy zdrowotne lidera zespołu, Przemysława Thiele spowodowały że Kolaboranci w okresie 2007-2009 na pewien czas zaprzestali aktywności koncertowej.

Kolejny powrót grupy nastąpił w 2009 r. od tego czasu na stale obecni na scenie muzycznej. W 2011 roku wydana została płyta My tu Stoimy a rok później pierwszy od lat studyjny album Transparenty.

Obecnie zespół tworzą

• Przemysław Thiele – wokal
• Mariusz Doszyń – gitara (od 2008)
• Jarosław Kujawski - gitara (od 2009)
• Dariusz Siudak – gitara basowa (od 2009)
• Piotr "Dziad" Kacprzyk – perkusja (od 2008)
  

Dyskografia:

Albumy:

• A może to ja? (1991)
• Znów po stronie większości (1991)
• Ciało i drewno (1993)
• Kukieł (1995)
• To my urodzeni w latach 60-tych (2002)
• My tu stoimy... live (2011)
• Transparenty (2012)

Albumy demo:

• Potęga Bluesa (1987)
• I my kiedyś będziemy grać przeboje (1988)
• The Heat (1990)

Kompilacje:

• Garaż Live (koncertowe, 1987 [?])
• Jarocin '88 (LP 1989) – utwór: "Transparentyzm"
• Letnia zadyma w środku zimy (LP 1989) – utwory: "Czekoladowy krem" i "Dżinsy"

Wielkanoc

Od dziś przez kilkanaście następnych postów zajmę się wykonawcami dla których znalazło się miejsce na składance Jarocin'88. W 1988 r. dyrektorem artystycznym festiwalu został Leszek Winder. Dziennikarze nie oszczędzali nigdy organizatorów, ale w 1988 Leszek Winder został wręcz zmieszany z błotem. NON STOP z wrzesinia 1988 zamiast zwykłej recenzji, umieścił sprawozdanie z "pogrzebu" Festiwalu. Miało ono formę nekrologu . Moim zdaniem festiwal z 1988 r. może nie był rewelacyjny ale głosy ogłaszające jego koniec należy uznać za przesadzone. Dobrze wypadli T. Love, Ziyo, Wielkanoc, Stanisław Sojka, Kolaboranci, Dragon. W plebiscycie publiczności pierwsze miejsce zajął zespół Zielone Żabki, drugie Chłopcy z Placu Broni,a trzecie Egzekutor. W 1988 r. po raz pierwszy w Jarocinie pojawił się Owsiak ze swym Towarzystwem Przyjaźni Chińskich Ręcznikow. No i przede wszystkim wydano LP "Jarocin 88" Płytka wyszła niestety dopiero w dwa lata po festiwalu, ale po prosty taki był wtedy cykl wydawniczy. No i najważniejsze że jest.

Na początek Wielkanoc. W recenzji z festiwalu zamieszczonej w Świecie Młodych można przeczytać „Jedynym chyba odkryciem tegorocznego festiwalu, mającego przecież na celu promocje nowych grup, była nastrojowa WIELKANOC z Lubina, która wyjechała z Jarocina z Nagroda Dziennikarzy.” Według mnie to gruba przesada, na tej imprezie kilka innych ciekawych kapel. Trzeba jednak przyznać, że Wielkanoc należała do tych najbardziej interesujących. Styl jaki reprezentował to bardzo popularna w Polsce w tym okresie zimna fala. Muzykę Wielkanocy można umieścić gdzieś między Joy Division, Talking Heads i The Clash jednak o wyjątkowości muzyki grupy decydowały zawarte w niej delikatne elementy jazzu oraz poetyckie teksty Kasi Jarosz. W zespole wyróżniał się również perkusista Wojtek Soliwoda który grał równocześnie na dwóch bębnach centralnych.

Zespół zadebiutował rok wcześniej w 1987 r. w Lubinie. Pierwszy koncert odbył się w Domu Kultury Żuraw w piwnicach którego Wielkanoc miała swoje próby. W tym samym roku po raz pierwszy wystąpili w Jarocinie. Do Jarocina wracali jeszcze w 1988 i 1989 r. W 1988 roku znalazł się wśród laureatów Ogólnopolskiego Młodzieżowego Przeglądu Piosenki. Zamiast jednak pojechać na Festiwal Polskiej Piosenki do Opola, gdzie grupa została zaproszona w nagrodę, muzycy postanowili wystartować w konkursie na Festiwalu Muzyków Rockowych w Jarocinie. Wyjazd do Jarocina to była bardzo dobra decyzja. Po raz pierwszy w historii konkursu zespół bisował. Po festiwalu Wielkanoc zaczęła być zapraszana na inne festiwale. W listopadzie 1988 r. grupa na potrzeby Rozgłośni Harcerskiej nagrała trzy utwory. Dwa z nich pojawiły się w na liście przebojów tej rozgłośni. W 1988 r grupa wystąpiła również na na Odjazdach ’88 w tamtych czasach bardzo prestiżowej imprezie gdzie zagrała bardzo dobry koncert. W październiku 1988 r. Wielkanoc została zaproszona, jako jedyna kapela z Polski, do Bratysławy, na rodzaj czechosłowackiego Jarocina Certowe Kolo. Zespół zakończył działalność w 1989 r.

Członkowie zespołu to:

Kasia Jarosz - śpiew

Darek (Modzel) Modzelewski - gitara basowa

Marek Marczak - gitara

Wojtek Soliwoda - perkusja

Dyskografia:

• Dziewczyny Karabiny – CD Manufaktura Legenda (2011) - koncert zespołu z festiwalu w Jarocinie w roku 1988, demo nagrane w DK Żuraw z Lubinie, 3 utwory nagrane dla Rozgłośni Harcerskiej oraz video zrealizowane przez Zbigniewa Ugielskiego.
• Lecą Żurawie – LP Manufaktura Legenda (2012) - kompletny zapis z amatorskiej sesji nagraniowej w Domu Kultury Żuraw w Lubinie, zarejestrowanej w lutym 1988 roku.

Variété

Variété to przedstawicele nurtu nazywanego zimną falą. Zimna fala opierała się na wyeksponowanym rytmicznym brzmieniu perkusji i gitary basowej wspomaganymi mrocznymi partiami gitary oraz instrumentów klawiszowych. Był to w połowie lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku styl muzyczny bardzo popularny w Polsce. Zimna fala to jeden z najczęściej reprezentowanych nurtów na Festiwalu Muzyków Rockowych w Jarocinie. Grupa powstała jesienią 1983 r. w bydgoskim domu kultury "Modraczek". Założycielami byli saksofonista Sławek Abramowicz oraz wokalista i gitarzysta Grzegorz Kaźmierczak. Początkowo zespół nosił nazwę "ZyZyZy" która na początku 1984 r. została zmieniona na „Variété Est Morte” (co z języka francuskiego znaczy Różnorodność umarła), a następnie na „Variété” W pierwszym składzie znaleźli się: wokalista, autor tekstów Grzegorz Kaźmierczak, a także Wojciech Woźniak (gitara basowa), Jacek Buhl (perkusja), Radosław Urbański (gitara) i Sławomir Abramowicz (saksofon). Zespół zadebiutował przed szerszą publicznością na Festiwalu Muzyków Rockowych w Jarocinie w 1984, zdobywając wyróżnienie festiwalu. Grupa ponownie pojawiła się w Jarocinie w latach 1985 (nagroda główna – Złota Dziesiątka), 1986, 1990, 1991, 1992 (nagroda Burmistrza miasta) i 1994. Koncert z Jarocina '86 został nagrany przez ekipę filmową brytyjskiej telewizji BBC kręcącą dokument My Blood, Your Blood. Nie trafił jednak do filmu.

W 1985 r. zespół nagrał singiel na którym znalazły się dwa utwory: I znów ktoś przestawił kamienie i Te dni. Utwór Te dni początkowo nosił tytuł „Krzyż” jednak w wyniku interwencji cenzora został zmieniony. Płytkę grupa nagrała w następującym składzie:

Grzegorz Kaźmierczak - wokal

Radek Urbański - gitara

Wojtek Woźniak - gitara basowa

Jacek Buhl - perkusja

Sławek Abramowicz - saksofony

W marcu 1986 roku Variété, w składzie uzupełnionym przez przez skrzypka Bernarda Pyrzyka zarejestrowało materiał (10 utworów) na swą pierwszą płytę długogrającą o roboczym tytule Bydgoszcz. Gdy wszystko było już gotowe do wydania, nieznani sprawcy skradli z samochodu należącego do przyjaciela formacji taśmę–matkę. Po Polsce krążyły jedynie słabej jakości kopie. Jedna z nich została opublikowana w 1992 roku bez zgody muzyków przez Akademickie Radio Pomorze. Album ukazał się oficjalnie na płycie kompaktowej dopiero w 2002 roku nakładem Furia Musica pod zmienionym tytułem Bydgoszcz 1986. Rok później zespół zawiesił działalność by po kilku miesiącach ją wznowić w składzie Kaźmierczak – Woźniak – Buhl. W 1988 Kaźmierczak wraz z Woźniakiem, jako duet WINA zdobywają wyróżnienie na Przeglądzie Piosenki Autorskiej w warszawskich "Hybrydach". W następnym roku do zespołu dołączył Urbański, od 1988 r. grający na zmianę z Markiem Maciejewskim, który w 1990 r. po odejściu Urbańskiego został pełnoprawnym członkiem grupy. W 1989 r. Jacek Buhl zastąpiony został Tomasza "Perełkę" Dorna (Abaddon). W tym składzie nagrana została płyta zatytułowana po prostu Variété (1993). Muzyka z tej płytki zawiera wyraźnie słyszalne elementy jazzu W następnych latach ukazały się dwie kolejne płyty: nagrana na żywo w Krakowie w 1994 Koncert Teatr STU (1995) oraz studyjna Wieczór przy balustradzie (1996). Po 1996 zaspół znacznie zmniejszył swoją aktwyność. W 2001 zespół wznowił granie z Jarkiem Hejmannem Dubska (perkusja) w składzie . W 2005 został wydana płyta Nowy materiał. W 2006 roku odszedł jeden ze współzałożycieli grupy – Wojtek Woźniak w jego miejsce pojawił się Tomasz Krzemiński. Jesienią 2006 roku Kaźmierczak i Maciejewski wyjechali do Nowego Jorku. W czasie ich pobytu w USA powstała płyta Zapach wyjścia, nagrana z amerykańskimi muzykami Luigim Francescinim (perkusja) i Donaldem Dixonem (gitara basowa). Album został wydany w 2008 r. 

Ciąg dalszy historii grupy tutaj Variété (ciąg dalszy)

Dyskografia:

Albumy:

• Bydgoszcz – MC (Akademickie Radio "Pomorze" 1992) CD (Furia Musica 2002 – reedycja jako Bydgoszcz 1986)
• Variété – CD (Kophaus 1993) MC (Music Corner 1996 – reedycja)
• Koncert Teatr STU – CD (Music Corner 1995)
• Wieczór przy balustradzie – CD (Music Corner 1996)
• Nowy materiał – CD (EMI Music Poland 2005)
• Zapach wyjścia – CD (Kuka Records 2008)

Single:

• I znowu ktoś przestawił kamienie – SP (Tonpress 1985)

Bootlegi:

• Nothing – MC (1984)

Kompilacje

• Polish New Wave – CD (Mathaus Records 1997) – utwory: "I znowu ktoś przestawił kamienie" i "Te dni"