Cytrus

Dziś Cytrus – grupa która na początku lat 80 dwudziestego wieku zdobyła sporą popularność. Grupa która zapełniała sale koncertowe dokonywała wielu nagrań radiowych, której utwory gościły na listach przebojów (być może nie na szczytach tych list, ale jednak gościły). Grupa która dziś przez wielu jest zapomniana. Grupa która nigdy nie została doceniona tak jak na to zasługiwała, która w czasie swej działalności nie doczekała się wydania płyty lub choćby kasety. Grupa której nieszczęściem okazał się gatunek muzyki przez nią wykonywanej. Grupa która po prostu nie trafiła w swój czas. Muzyka grana przez Cytrus to coś z pogranicza rocka progresywnego, hard rocka i jazz-rocka, czyli gatunków które szczyt popularności osiągnęły w połowie lat 70.

Cytrus powstał w Trójmieście wiosną 1979 roku. Pierwszy skład grupy to:

• Andrzej Kalski – perkusista wcześniej grywający w jazzowym Ragtime Septet;
• Andrzej Kaźmierczak – były gitarzysta grup Kawałek Ściany, Pięciu i Truskawkowy Budzik;
• Marian Narkowicz - multiinstrumentalista (skrzypce, flet, pianino, gitara) znany z takich formacji jak Parowóz Stephensona czy Nord Band mający w swym muzycznym życiorysie epizod z Młodzieżową Orkiedtrą Dętą. ;
• Waldemar Kobielak - grajacy na basie lauret przeglądów młodych talentów.

Kazmierczak i Narkowicz spotkali się już wczesniej, w Teatrze Magicznym, prowadzonym przez Mariana Terleckiego. Narkowicz w tym czasie miał już na swym koncie muzykę do kilku spektakli teatralnych. Pierwotnie grupa miała nosić nazwę Zopott, ale z wiadomych powodów w czasach PRL zespół pod tą nazwą nie miał szansy zaistnieć, więc muzycy zdecydowali się na neutralną nazwę Cytrus. Grupa szybko zdobyła lokalną popularność, a sukcesy w lokalnych przeglądach zaowocowały zaproszeniem na Warsztaty Artystyczne w Bolesławcu i Chodzieży oraz nagraniem kilku utworów w studio Polskiego Radia w Gdańsku. W 1980 roku Cytrus coraz więcej koncertował. Zespół zagrał między innymi na Pierwszym Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie oraz w trzeciej edycji Muzyki Młodej Generacji, odbywającej się w ramach sopockiego festiwalu Pop Session. Kolejny rok to nadal ciągłe koncerty na terenie całego kraju, grupę można było między innymi usłyszeć na sopockim Pop Session ’81 czy łódzkim Rockowisku. Rok 1981 to również czas pierwszych zmian personalnych w grupie. W tym roku zespół opuścił Andrzej Kalski, a jego miejsce za bębnami zajął znany z występów w formacji Mietek Blues Band Zbigniew Kraszewski. Zbyszek nie go końca był zdecydowany czy Cytrus jest dla niego najlepszym miejscem, kilkakrotnie opuszczał zespół po czym do niego wracał. Do zespołu w tym czasie również dołączył były wokalista grupy Nord Band, Kazimierz Barlasz. W 1982 roku zespół można było coraz częściej usłyszeć w radiu, utwór Kurza Twarz przez trzy tygodnie pojawiał się na Liście Przebojów Programu Trzeciego osiągając najwyższe 18 miejsce, no i oczywiście grupa wiele koncertowała pojawiając się między innymi na festiwalu Kart Rock ’82 w Jeleniej Górze. Również kolejny rok zespół spędził w trasie grając między innymi w Poznaniu na festiwalu Rock Arena ’83. W 1984 roku Zbyszek Kraszewski ostatecznie opuścił zespół zasilając najpierw skład Kombi, a potem TSA, nieco później w jego ślady Waldek Kobielak który zdecydował się na grę w grupie Babsztyl oraz Kazimierz Barlasz który zasilił Exodus. Ich miejsca w zespole zajęli: za bębnami Leszek Ligęza, na basie Zbigniew Gura oraz wokalista Józef Masiak .

W roku 1985 zespół podobno miał nagrywać materiał na płytę w Polskich Nagraniach W tym samym roku Cytrus jeszcze ponownie zawitał też do Jarocina. Do nagrania płyty nie doszło, a grupa nieoczekiwanie zakończył swoją działalność. Rok później piątka muzyków Cytrusa: Kazimierz Barlasz, Zbigniew Kazimierczak, Marian Narkowicz, Waldemar Kobielak oraz Leszek Ligęza założyli grupę Korba, ale o tym innym razem.

W zasadzie na tym można by zakończyć tą historię gdyby nie to, że po 20 latach, w 2006 roku wytwórnia Metal Mind Productions wydała płytę zespołu Kurza twarz, a rok później kolejną Tęsknica. Oba te wydawnictwa zawierają nagrania Cytrusa z lat 1980–1985.

Dyskografia

• Kurza twarz (2006)
• Tęsknica (2007)

Cuby

Kolejna grupa o której chciałbym napisać to uczestnik Pierwszego Ogólnopolskiego Przeglądu Muzyki Młodej Generacji Jarocin’80 pochodząca z Wrocławia w zasadzie zupełnie już zapomniana grupa Cuby.

Zespół powstał w 1980 roku przy Akademickim Centrum Kultury ,,Pałacyk”. Było to miejsce niezwykłe przesiąknięte kulturą, a szczególnie muzyką jazzową. To właśnie w Pałacyku w 1964 rokuodbyła się pierwsza edycja festiwalu ,,Jazz nad Odrą”. Nie powinno więc nikogo dziwić, że wmuzyce granej przez Cuby rock przeplatał się z jazzem. Założycielem zespołu był grywający wcześniej w takich formacjach jak Spisek czy Romuald i Roman klawiszowiec Janusz ,,Kuba” Góralski. Pozostali członkowie zespołu to gitarzysta Romuald Gomułkiewicz, basista Marek Błaszczyk oraz perkusista Sławek Czaplicki. Nieco później do zespołu dołączył grający na saksofonie Leszek Fischer. Zespół na początku lat osiemdziesiątych można było dość często usłyszeć na koncertach głównie w okolicach Wrocławia lub samym mieście. Najważniejszym jednak występem zespołu był udział w Pierwszym Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji Jarocin’80. Kiedy zespół zniknął ze sceny własciwie nie wiem. Wiadomo, ze w 1981 r. Marek Błaszczyk pojawił się w składzie grupy Easy Rider zastępując tam Krzysztofa Gadnickiego. To wszystko co udało mi sie znaleźć o grupie Cuby. Nie jest tego za wiele ale myślę, że uczestnik Pierwszego Ogólnopolskiego Przeglądu Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie zasługuje na to by poświęcić mu kilka słów jeśli ktoś wie więcej proszę uzupełnić ten tekst.

Kodex

Dziś tekst znaleziony w na facebooku w grupie "Polski rock lat 80-tych" a napisany przez Andrzeje Grzegorza Dąbrowskiego. Publikuję go za zgodą autora. Przyznaję, że ja grupy Kodex nie pamiętam zupełnie. Po tym wstępie czas na tekst Andrzeja.

Zespół KODEX powstał w 1979 roku w Mysłowicach, w jego składzie grali wtedy: Grzegorz Wieczorek - gitara, Józef Lazar - gitara basowa, Mirek Winiarski będący gitarzystą, z braku perkusisty zasiadł wtedy za bębnami. Na początku 1980 roku do zespołu dołączył perkusista Leszek Paradowski, zespół grał w czwórkę, Mirek Winiarski - gitara solowa, Grzegorz Wieczorek - gitara, Józef Lazar - gitara basowa, Leszek Paradowski - perkusja. Zespół rozpadł się pod koniec 1980 roku po odejściu z zespołu Paradowskiego i Wieczorka. Rok 1981- zespół KODEX reaktywuje się jako trio, Mirosław Winiarski - gitara solowa, Józef Lazar - gitara basowa, Józef Chuć - perkusja, w tym składzie zespół zdobywa pierwsze miejsce, na przeglądzie śląskich zespołów muzyki młodej generacji, SILESIAN ROCK 81. Trzon KODEXU to dwójka gitarzystów - solista Mirosław Winiarski, który również śpiewa oraz Józef Lazar - basista. Obaj muzycy znający się od wielu lat, gdy wystartowali na "Silesian Rocku", można było wyczuć w ich repertuarze te wspólne "przegrane" ze sobą lata, które owocowały dużym, intuicyjnym wzajemnym zrozumieniem i interesującymi instrumentalnymi dialogami. W 1982 roku zespół występuje na festiwalu "RAWA-BLUES 82" prezentując się bardzo świeżo i naturalnie w bluesowym wcieleniu. Właśnie na "Rawie" dwójka muzyków wystąpiła z poznanym poprzednio na rockowym przeglądzie perkusistą - Janem "Mescalero" Kiwiorem, co dało początek stabilnemu składowi mysłowickiego tria. W kwietniu i maju 1982 roku KODEX na wspólnej trasie koncertowej po Polsce, występował z takimi zespołami jak: EXODUS, MECH, KASA CHORYCH, publiczności podobały się utwory KODEXU takie jak: "Niech żyje rock!", "Ściana śmierci", "Nerwy dnia", "Drogi dwie", a nade wszystko "Nad mym miastem". Sierpień 1982- KODEX odnosi sukces na III Ogólnopolskim Przeglądzie Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie, w zgodnej opinii dziennikarzy była to najbardziej dojrzała muzycznie formacja, grała najciekawsze stylistycznie utwory i wyróżniała się profesjonalnym warsztatem wykonawczym. Na przełomie 1982/1983 zespół koncertuje na wielu estradach w kraju i przygotowuje się do nagrania swojej pierwszej płyty. W 1983 roku do zespołu dołączył wokalista Jacek Wocka, wnosząc do zespołu nowe brzmienie wokalne. W studio dogrywane są utwory z nowym wokalistą, do tekstów mysłowickiego poety Zygmunta Kocha muzykę skomponowali Winiarski i Lazar, były to utwory: "Taniec" "Dość" "Dziwna pogoda" "Stary kodeks" "Bezsenne reggae" "Smutny dzień". Zespół wyrusza w trasę koncertową po Śląsku i Zagłębiu. Grupa KODEX rozpada się pod koniec 1984 roku, po wyjeździe na stałe do Niemiec, Mirka Winiarskiego i Janka Kiwiora. Niewykluczone że również KODEX znalazł by się w czołówce polskich zespołów, zaliczanych do wielkich formatów sceny muzycznej, obok takich formacji jak DŻEM, SBB, TSA, PERFECT, MAANAM, BUDKA SUFLERA.

Art Rock

Kolejna grupa o której chcę napisać, a której nagrań na nośnikach tradycyjnych nie posiadam to olsztyński Art Rock. Zespół powstał przy Akademii Rolniczo Technicznej w Olsztynie wiosną 1980 roku na bazie instrumentalnej Adaptacyjnej Grupy Jazz-Rockowej Do Widzenia. Muzyka grana przez Art Rock to mocne brzmienie czyniące z zespołu jednego z prekursorów hard rocka w Polsce.

Mając na uwadze muzykę wykonywaną przez zespół należy wyjaśnić, że nazwa grupy może być zwodnicza bowiem nie dotyczy nurtu muzycznego reprezentowanego przez zespół lecz uczelni zktórej wywodzili się muzycy - Akademii Rolniczo Technicznej.

Już w niecałe pół roku od powstania zespół występujący w składzie:

• Leszek Domagała (perkusja)
• Andrzej Dondalsk (bas)
• Krzysztof Zawistowski (gitara)
• Zbigniew Panek (gitara)

zakwalifikował się do I Ogólnopolskiego Przeglądu Muzyki Młodej Generacji w Jarocinie. Po

jarocinskim przeglądzie zespół stał się rozpoznawalny. W kilka tygodni później do składu dołączył wokalista Mirosław Dublan. W 1980 roku Art Rock dokonał też pierwszych studyjnych nagrań w Radiu Olsztyn. Tuż po tej sesji zespół opuścił Zbigniew Panek. W tym też czasie zespół trafił pod opiekę Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego. Art Rock wielokrotnie pojawiał się na scenach na terenie całego kraju. W 1981 roku zespół ponownie zagrał w Jarocinie, pojawił się też na łódzkim Rockowisku, wrocławskim Rocku Na Wyspie i sopockim festiwalu Pop Session. Na Rockowisku Art Rock zajął drugie miejsce w plebiscycie publiczności ustępując jedynie grupie TSA. W 1982 roku zespół w Jarocinie zagrał jako zaproszony gość obok takich gigantów polskiego rocka jak Republika czy TSA. Również rok później organizatorzy jarocińskiego festiwalu zaprosili zespół. W roku 1983 wokalistą grupy został Henryk Szukiewicz. W czerwcu tego roku zespół można było zobaczyć w katowickim Spodku gdzie Art Rock zagrał w razem z węgierską grupa Scorpio. W tym samym 1983 roku zespół zrealizował sesję nagraniową w studio radiowej Trojki. W roku 1984 współpracę z zespołem rozpoczął gitarzysta Krzysztof ,,Dzawor" Jaworski. W tym samym roku zespół zakończył swoją działalność pod szyldem Art Rock zmieniając nazwę na Red Wine. Pod tą nazwą grupa występowała jeszcze trzy lata. W roku 1987 Andrzej Dondalski i Krzysztof Jaworski rozpoczęli współpracę z zespołem Babsztyl. Ten pierwszy trafił do następnie do grającej poezję śpiewają grupy Czerwony Tulipan, a drugi został filarem grupy Harlem. Mirosław Dublan i Henryk Szukiewicz podjęli pracę w szkolnictwie, Leszek Domagała prowadził własny biznes. Zbigniew Panek wyjechał do Niemiec.

Rok 2008 to czas gdy na rynku pojawiła się płyta zespołu Upiorne tango będąca kompilacją utworów grupy nagranych w latach 1980 - 1984. Płyta ta cieszyła się sporym zainteresowaniem w związku z czym muzycy Art Rock postanowili reaktywować zespół. Trwało to trochę ale w grudniu 2010roku Art Rock powrócił i zagrał koncert w składzie:

• Mirosław Dublan (wokal)
• Andrzej Dondalsk (bas)
• Krzysztof Zawistowski (gitara)

do dawnych muzyków zespołu dołączył też młody perkusista Adam Grzelak.

Od tego czasu zespół koncertuje a w roku 2014 wydał płytę zatytułowaną 81.

Dyskografia

• Upiorne tango (2008, kompilacja)
• 881 (2014)1 (2014)