Aya RL - Aya RL (czerwona)

Dziś debiutancka płyta kapeli którą bardzo wielu słyszało, ale nie wielu poznało. Są takie utwory które ze względu na ich popularność ciążą wykonawcy szczególnie gdy, utwór taki nie do końca jest osadzony w rodzaju muzyki jaką gra zespół, lub jak w tym przypadku - gdy miał to być „muzyczny żarcik” (jak swego czasu gdzieś powiedział Igor Czerniawski). Mowa oczywiście piosence Skóra grupy Aya RL. Skóra spędziła trzydzieści dwa tygodnie na najważniejszej w tamtych czasach liście przebojów w Polsce - Liście Przebojów Programu Trzeciego, z czego cztery na pierwszym miejscu, i stała się znakiem rozpoznawczym (jakże mylnym) grupy. Utwór ten jednak nie znalazł się na debiutanckim albumie grupy o którym będzie mowa w tym tekście, bo po prostu do niej nie pasował.

Ale zacznijmy od początku. W 1983 roku na festiwalu w Jarocinie spotkali się przebywający od 1982 roku w Polsce Rosjanin Igor Czerniawski oraz Paweł Kukiz i Jarek Lach (wtedy muzycy grupy Hak (zresztą laureata z tej edycji festiwalu) Do tej trójki dołączył na krótki czas klawiszowiec Robert Milewski. Na początku zespół nosił nazwę Aya Red Love. Pomysłodawcą i zarazem menedżerem Ayi był organizator festiwali w Jarocinie, Walter Chełstowski. W 1984 roku Igor, Paweł i Jarek już jako Aya RL pojawili się ponownie w Jarocinie gdzie zostali przyjęci bardzo dobrze. W tym samym roku tryumfy święci wcześniej wspomniana Skóra. Jak już wspomniałem sukces tego kawałka dał mylne wyobrażenie o twórczości grupy. W 1985 roku ukazała się pierwsza płyta zespołu zatytułowana po prostu Aya RL. Muzyka z tej płyty była sporym zaskoczeniem dla tych którzy znali zespół z utworu Skóra i oczekiwali podobnych klimatów. Na debiutanckim albumie zespołu znalazła się inna co wcale nie znaczy że gorsza muzyka, która zresztą spotkała się z przychylnym przyjęciem znacznej części krytyki i publiczności. O tym jak dobrze została przyjęta ta płyta niech świadczy fakt, że dwa pochodzące z niej utwory Unikaj zdjęć i Ulica miasta znalazły się na szczycie wspominanej już Liście Przebojów Programu Trzeciego. Być może częściowy wpływ na to miał sukces Skóry ale nie zmienia to tego, że były to przeboje (mimo tego że nie była to najłatwiejsza muzyka) Wkrótce po nagraniu pierwszej płyty Jarek Lach wyjechał do Stanów Zjednoczonych (tam nie mogła go dopaść armia). W działalności zespołu następuje przerwa. We wrześniu 1987 roku Aya RL w składzie Igor Czerniawski oraz Paweł Kukiz uzupełniona gitarzystą Adamem Romanowskim rozpoczęła pracę nad drugą płytą która ukazała się w 1989 roku ponownie pod tytułem Aya RL jednak tym razem w odróżnieniu od pierwszej czerwonej, okładka była koloru niebieskiego. Druga płyta zespołu zawierał już inną muzykę niż pierwsza, została też przyjęta przez fanów niezbyt entuzjastycznie i może dlatego na kolejny krążek trzeba było czekać aż pięć lat. W tym okresie współpracę z zespołem definitywnie zakończył Paweł Kukiz, odszedł też Adam Romanowski który postanowił na poważnie zająć się dziennikarstwem. Na miejsce Romanowskiego powrócił Jarek Lach. Aya z tria stała się duetem. W 1994 roku ukazała się trzecia płyta zespołu Nomadeus. Muzyka duetu kierowała się w stronę world music w znacznej mierze opierającej się na elektronicznym brzmieniu, którego Aya nigdy nie unikała. Z pierwszymi dwiema płytami grupy Nomadeus miał muzycznie niewiele wspólnego. Śpiew Kukiza zastąpiony zostaje etnicznymi wokalizami, muzyka stała się mocno zrytmizowana. Czwarta płyta zespołu ukazała się w 1996 roku i nosiła tytuł Calma. Stylistycznie nie odbiegała od Nomadeusa. Na płycie pojawił się głos Pawła Kukiza, nie był to jednak powrót tego muzyka do Ayi jego głos ze starych nagrań wykorzystano w remiksach starych utworów - Ameryki , Jazz oraz Wy to ja. Kukiz uczestniczył również w kręceniu promocyjnego teledysku do utworu Ameryka. Wydanie tej płyty poprzedziło ukazanie się maksisingla Ameryka z czterema wersjami utworu tytułowego. W 1998 roku na rynku pojawił się minialbum Wy to ja '98 poprzedzający wydaną w tym samym roku kolejną płytę zespołu Change in form. Jak to u Ayi muzyka z tej płyty różniła się od poprzednich – był mniej przystępna, skłaniała się ku elektronicznej awangardzie. Po tej płycie nastąpiła cisza. Aya od tej pory milczy.

Dyskografia

• Aya RL (czerwona) (1985)
• Aya RL (niebieska) (1989)
• Nomadeus (1994)
• Ameryka (1996 maksisingel)
• Calma (1996)
• Wy to ja '98 (1998 minialbum)
• Change in Form (1998)

Teraz kilka słów o samej płycie . Debiutancki album grupy w momencie wydania zaskakiwał odmiennością. Muzyka z tej płyty jest przemyślaną mieszanką elektronicznego popu oraz zimnofalowego klimatu Album otwiera intrygujący jeden z najlepszych na płycie Księżycowy krok utwór który do dziś brzmi nowocześnie. Kolejny to utwór intrygująca Ściana z tekstem w formie litanii. Następny to Nie zostawię, a pierwszą stronę płyty kończy na pewno nie przebojowy ale pozostający w pamięci (chyba ze względu na niepokojący wokal Kukiza) Unikaj zdjęć. Drugą stronę otwiera początkowa spokojna a następnie niepokojąca, z drapieżnym tekstem i rewelacyjnie brzmiącymi klawiszami Ulica Miasta, moim zdaniem najlepszy kawałek na tej płycie. Kolejne dwa utwory to instrumentalna Polska oraz Wariant C z tekstem Roberta Gawlińskiego. Płytę kończą Pogo I i Pogo II dwa kawałki które wdzierają się w pamięć słuchacza by pozostać tam jak i cała płyta na długo a nawet na zawsze.

Aya RL (czerwona)

Tonpress ‎– SX-T 67

Rok wydania 1985

Strona 1

1. Księżycowy Krok
2. Nasza Ściana
3. Czy To Oni?
4. Unikaj Zdjęć

Strona 2

1. Nie Zostawię
2. Ulica Miasta
3. Polska
4. Wariant "C"
5. Pogo I
6. Pogo II

Muzyka - Aya RL z wyjątkiem utworu Polska autorstwa Igora Czerniawskiego

Teksty - Aya RL z wyjątkiem utworu Wariant C autorstwa Roberta Gawlińskiego

Klaus Mitffoch – Klaus Mitffoch

Tym razem duża płyta. Właściwie nie wiem dlaczego o niej wcześniej nie pisałem. Może dla tego żę znam ją w zasadzie na pamięć. Słucham bardzo często i wydawała mi się płytą zbyt oczywistą. A może dlatego, że o tej płycie już wiele napisano i to przeważnie bardzo dobrze. Ale w końcu nadszedł czas grupy Klaus Mitffoch i jednego z najlepszych albumów wydanych w Polsce pod jakże oryginalnym tytułem Klaus Mitffoch.

Klaus Mitffoch powstał w 1979 roku.

Pierwszy skład tworzyli:

• Lech Janerka (bas, wokal)
• Krzysztof Pociecha (gitara)
• Wiesław Mrozik (gitara)
• Kazimierz Sycz (perkusja)

W 1980 roku Sycza za bębnami zastąpił Marek Puchała. W zasadzie do roku 1981 zespół nie miał stałej nazwy. Dopiero po dwóch latach działalności amatorskiej w czerwcu 1983 roku już jako Klaus Mitffoch wystartował w Ogólnopolskim Turnieju Młodych Talentów, gdzie zajął razem drugie miejsce z zespołem Azyl P. Nagrodą była sesja wynikiem której są dwa wydane w 1983 roku tonpresowskie single Ogniowe strzelby / Śmielej oraz Jezu jak się cieszę / O głowie. W ankiecie magazynu „Jazz Forum” Rock Top '83 zespół uznany został za największy talent roku, natomiast dziennikarze magazynu Non Stop (którego w tamtym czasie redaktorem naczelnym był nie kto inny tylko Wojciech Mann) za zespół roku 1983. Pomimo tego, ze Klaus Mitffoch wypracował swój własny styl, umiejętnie inspirując się zachodnią muzyką, a nie bezmyślnie kopiując ją czym zyskał sporą grupę fanów, pomimo, że utwór Jezu jak się cieszę znalazł się na szczycie Listy Przebojów Trójki (najważniejszego w tamtych czasach zestawienia), pomimo udziału w trasie koncertowej Spear Of Destiny, zespół nie zyskał przychylności mediów jednym z głównych powodów takiego stanu rzeczy była niemiecka nazwa (celowo pisana z błędem). Takie to były czasy. W 1984 roku Klaus Mitffoch nagrał swoją jedyną płytę długogrającą, która ukazała się rok później gdy zespół już nie istniał. Zespół rozpadł się w sierpniu 1984 roku. Lech Janerka rozpoczął karierę solową (współpracował nadal z Krzysztofem Pociechą). A pozostali muzycy wrócili na scenę w 1986 roku pod lekko zmodyfikowaną nazwą - Klaus Mit Foch. Taka to jest krótka historia tej niezwykłej grupy.

Dyskografia:

Albumy studyjne

• Klaus Mitffoch (1985)

Albumy koncertowe

• Live sierpień 1984 (dwie kasety)

Single

• Ogniowe strzelby / Śmielej (1983)
• Jezu jak się cieszę / O głowie (1983)
• Siedzi / Tutaj wesoło (1984)

Czas na kilka słów o tej niezwykłej płycie. Klaus Mitffoch zaliczany jest do zespołów nowofalowych, jednak muzyka grupy nie daje się moim zdaniem jednoznacznie zaszufladkować. Utwory z tej płyty uderzają dużą dozą surrealizmu, wiele w nich punk rockowej energii wzbogaconej znacznie bogatszą aranżacją. Niesamowity efekt dają też nieźle zakręcone teksty autorstwa Lecha i Bożeny Janerków, wielu dopatrywało się w nich ukrytej krytyki władzy ówczesnej Polski. Lech i Bożena bawią się słowem czego nie robiła i nie robi do dziś większość autorów tekstów utworów rockowych (o popowych lepiej w ogóle nie wspominać) . Płytę rozpoczyna stanowiący przewrotne połączenie dźwięku i tekstu utwór Śpij aniele mój. W warstwie tekstowej przypomina on kołysankę zaś muzycznie nie pozwala nie tylko zasnąć ale i słuchać obojętnie – i tak jest jż do końca albumu. Ja osobiście najbardziej na tej płycie lubię (słowo „najbardziej” ma tu duże znaczenie bo uwielbiam całą płytę) kawałek Tutaj wesoło – muzycznie i tekstowo rewelacja, po prostu cały Lech Janerka. Cenię również przed wszystkim za klimat kończący płytę Strzeż się tych miejsc w którym posępna muzyka Lecha Janerki idealnie zgrała się idealnie z tekstem Bożeny. Reasumując, ten album powinie znaleźć się na półce każdego kto mieni się miłośnikiem polskiej muzyki rockowej, a kto go nie zna musi go po prostu posłuchać. To jedna z najważnieszych polskich płyt rockowych.

I na koniec jeszcze ciekawostka płyta ukazała się również na rynku hiszpańskim, wydana przez firmę Oihuka Doscos. Edycja hiszpańska od oryginalnej polskiej różniła się tylko lepszą jakością okładki oraz wkładką z tekstami (nie tłumaczonymi na hiszpański).

Klaus Mitffoch

Tonpress SX-T40

Rok wydania 1985

Strona Ta

1. Śpij aniele mój (L. Janerka, W. Mrozik, K. Pociecha, M. Puchała)
2. O głowie (K. Pociecha – L. Janerka)
3. Wiązanka pieśni bojowych (L. Janerka – L. Janerka)
4. Nie jestem z nikim (L. Janerka – B. Janerka)
5. Klus Mitroh (L. Janerka – L. Janerka)
6. Wiązanka cz.IV (L. Janerka, W. Mrozik, K. Pociecha, M. Puchała – B. Janerka)
7. Jestem tu jestem tam (L. Janerka, K. Pociecha – B. Janerka)
8. Muł pancerny (L. Janerka – B. Janerka)
9. Powinność kurdupelka (L. Janerka – B. Janerka)
10. Strzelby (L. Janerka, W. Mrozik, K. Pociecha, M. Puchała)

Strona Tamta

1. Nad ranem śmierć się śmieje" (L. Janerka – L. Janerka)
2. Tutaj wesoło" (L. Janerka – B. Janerka)
3. Ewolucja, rewolucja i ja" (L. Janerka – L. Janerka)
4. Dla twojej głowy komfort" (L. Janerka, W. Mrozik, K. Pociecha, M. Puchała – L. Janerka)
5. Siedzi" (K. Pociecha – L. Janerka)
6. Strzeż się tych miejsc" (L. Janerka – B. Janerka)

Madame

Kolejny tonpressowski singiel i kolejna polska kapela z kręgu nowej fali. Tym razem Madame i wydany w 1985 roku singiel zawierający kawałki Głupi numer i Może właśnie Sybilla

Oficjalnie Madame powstało w Sylwestra 1982 roku. W skład zespołu wchodzili:

• Robert Gawliński (wokal)
• Jacek "Perkoz" Perkowski (gitara)
• Piotr "Józek" Jóźwiak (bas)
• Krzysztof Dominik (perkusja).

W rzeczywistości Perkoz, Józek i Dominik grali razem już od pół roku. Brakowało im tylko wokalisty. No i pojawił się grający wcześniej w Gniewie i Nieustraszonych Zabójcach Wampirów Robert. Pod koniec 1983 roku miejsce Perkowskiego, który przeszedł do AzyluP, zajął Robert Sadowski. O tego momentu o obliczu (zresztą bardzo intrygującym) grupy decyduje dwóch Robertów Gawliński piszący bardzo ciekawe, uduchowione teksty i Sadowski komponujący niebanalną, mroczną muzykę. Początkowo Madame flirtowała z popem, jednak w miarę upływu czasu coraz bardziej kierowała się w stronę nowofalowych klimatów. Szczególnie po podjęciu współpracy z Walterem Chełstowski zaczęli grać muzykę inspirowaną twórczością takich kapel jak Joy Division. Współpraca z Chełstowskim dawała szansę na większą karierę, zajmował się on takimi kapelami jak Aya RL, Made In Poland, Siekiera, Variete czy Moskwa. Jak widać było to doborowe (przepraszam – bardzo doborowe) towarzystwo. W 1984 roku w Jarocinie zespół zagrał w dniu zatytułowanym Czy POP nas zje?, grając trochę starszych kawałków oraz trochę nowych. W grudniu tego samego roku Madame można było usłyszeć na łódzkim Rockowisku. W 1985 roku o Krzyśka Dominika upomniała się armia ludowa i kariera a przede wszystkim koncerty zespołu stanęły pod znakiem zapytania. Jednak po około dwóch tygodniach usilnych starań udało mu się wyskoczyć z kamaszy. Wkrótce podobna historia przydarzyła się Piotrkowi Jóźwiakowi jednak on musiał swoje odsłużyć i tak skończyła się jego współpraca z Madame. Nie długo potem z zespołu odszedł Krzysiek Dominik który na chwilę zahaczył się w Maanamie by w końcu zrezygnować z kariery muzyka. Jakiś czas potem pojawił się jako zarządzający sprawami Hey i Kaśki Nosowskiej. Miejsce Dominika za perkusją zajął Sławek Słociński. Natomiast z powodu braku basisty ze swym dawnym instrumentem przeprosił się Robert Gawliński (grał na basie w grupie Gniew). W 1985 roku zespół wystąpił na „Rock Opolu”oraz „Rock Arenie” w Poznaniu, no i oczywiście w Jarocinie. Jarociński koncert został zarejestrowany, a jego fragment wykorzystany w filmie Piotra Łazarkiewicza Fala, dokumencie o festiwal muzyki rockowej w Jarocinie. W tym samym roku Tonpress wydał pierwszy singiel zespołu, który stał się inspiracją do powstania tego tekstu, zawierający utwory Głupi numer i Może właśnie Sybilla, a rok później ukazała się druga mała płytka grupy oraz w warszawskiej Rivierze zespół nagrał materiał na płytę długogrającą na basie zagrał gościnnie jeden z ciekawszych polskich gitarzystów basowych Tomasz „Kciuk” Jaworski. Madame pojawił się również w filmie My Blood, Your Blood obok takich kapel jak Republika Izrael, Maanam, Dżem Siekiera, Moskwa czy VooVoo. Był to piędziesięciominutowy dokument nakręcony przez telewizję BBC prezentujący sytuacje na polskim rynku muzycznym. Niestety rok 1986 to także rok w którym Madame przestało istnieć. Głównym powodem rozpadu grupy był konflikt Gawlińskiego z Sadowskim na tle artystycznym. Gdy odszedł Krzysztof Dominik kryzys w zespole się pogłębił. I nie zmienił tego nowy perkusista Sławek Słocinski. W końcu z zespołu odszedł Robert Gawliński by razem z muzykami Republik (która zakończyła działalność po odejściu Grzegorza Ciechowskiego) stworzyć zespół Opera. Po jego odejściu w Madame wokalistą został Jarek Wajk, ale mimo starań muzyków nie dało utrzymać się zespołu przy życiu. Grupa rozpadła się. Madame jeszcze raz pojawiła się na scenie w 1995 roku, podczas imprezy urodzinowej Gawlińskiego w hotelu Victoria w Warszawie zespół zagrał w składzie Robert Gawliński (wokal), Artur Hajdasz (perkusja),Leszek Biolik (bas) i Robert Sadowski(gitara). Panowie zagrali dwa kawałki Sybille i Sajgon. W roku 1999 ukazała się w końcu nagrana w 1986 roku płyta zespołu Koncert

Dyskografia:

Albumy

• Koncert (1999)

Single

• Głupi numer / Może właśnie Sybilla (1985)
• Krawat powieszony w łaźni / Dzień narodzin (1986)

Kompilacje

• Jeszcze młodsza generacja (1986, utwór Głupi numer)
• Przeboje na „Trójkę”(1987, utwór Gdyby nie szerszenie)
• Polish New Wave (1997utwory Gdyby nie szerszenie, Może właśnie Sybilla, Głupi numer, Dzień narodzin i Krawat powieszony w łaźni)