Kasa Chorych

Dziś na mym gramofonie kolejny wydany przez Tonpress singiel S-360 a na nim grupa bez której blues w Polsce oczywiście był by grany, ale byłby inny. Bez Kasy Chorych polski blues był by uboższy. Bez muzyki Skiby i jego przyjaciół zapewne paru uznanych obecnie bluesmenów nie zaczęło by grać tej muzyki, nie powstało by parę kapel, nie usłyszelibyśmy kilku kawałków. To dzięki nim blues zagościł na wielkich scenach i festiwalach i po latach nieobecności został zauważony przez szerszą publiczność. Bo to nie Skiba i jego przyjaciele byli skazani na bluesa, to oni swą muzyką wydali wyrok skazujący – skazali nas na bluesa i wielkie dzięki im za to.

Był rok 1975 gdy zafascynowani bluesem Ryszard "Skiba"Skibiński i Jarosław Tioskow postanowili tworzyć muzykę która kochali, a do tego potrzebny był im zespół, a więc postanowili go założyć. Na początku było ich dwóch: Grający na harmonijce Rysiek i Jarek parający się grą na gitarze. Po kilku tygodniach dołączył do nich perkusista Mirosław Kozioł, a następnie Andrzej Kotarski (gitara) Zbigniew Richter (bas) i Andrzej Pala (pianino). Początki grupa miała całkiem obiecujące. Dzięki współpracy z Miejskim Domem Kultury, zespół otrzymał całkiem porządny nowy sprzęt oraz miejsce do prób. W tym okresie działalność koncertowa Kasy Chorych (bo tak muzycy nazwali swój zespół) skupiała się przede wszystkim na występach w Białostockich "Herkulesy" i "Promenada". Był to również czas kształtowania się składu zespołu który w 1976 roku przedstawiał się następująco:

• Jarosław Tioskow (gitara)
• Zbigniew Richter (bas)
• Jacek Rakowski (perkusja)
• Andrzej Kotarski (gitara)
• Ryszard Skibiński (harmonijka)

W 1977 roku grupa po raz pierwszy wystąpiła dla szerszej niż białostocka publiczność dając koncert w w ramach akcji "Chełm 80". Wrota kariery (o ile w tamtych czasach zespół grający bluesa mógł w Polsce zrobić karierę), może lepiej powiedzmy uznanie szerszej publiczności Kasa Chorych zdobyła w 1978 roku biorąc udział w poznańskim "Folk-Blues Meetingu" gdzie zespół spotkał się z wręcz entuzjastycznym przyjęciem. Kolejnym sukcesem był wrześniowy występ na IX Wielkopolskich Rytmach Młodych w Jarocinie (to właśnie ta impreza stała się później legendarnym Festiwalem Muzyków Rockowych), gdzie grupa otrzymał nagrodę "Brązowego Kameleona" za zajęcie III miejsca, nagrodę dziennikarzy oraz nagrodę indywidualną dla RyśkaSkibińskiego. W tym czasie za perkusją w zespole znów zasiadł Mirek Kozioł. Dzięki tym udanym występom Kasa Chorych szybko zdobyła ogólnokrajową popularność. Jej działalność, a także osobiste starania Ryszarda Skibińskiego, przyczyniły się do zorganizowania w 1978 roku w Białymstoku jednej z ważniejszych imprez bluesowych w Polsce – odbywającego się nadal festiwalu "Jesień z Bluesem". W 1978 roku zespół dokonał pierwszych nagrań dla Polskiego Radia w Białymstoku. W tym samym czasie wspólnie z grupą Irka Dudka – Irjan, Kasa Chorych przygotowała program "Różne barwy bluesa" prezentowany w trasie koncertowej. Rok 1979 to dobrze przyjęty występ na sopockim "Pop Session" oraz zwycięstwem w ankiecie miesięcznika "Non Stop" w kategorii "Talent rokujący największe nadzieje". Pod koniec 1979 roku podczas koncertu z cyklu Muzyka Młodej Generacji "Rock 1979" w poznańskiej "Arenie" po raz pierwszy z zespołem zagrał saksofonista Marek Kisiel.

Po kolejnych rotacjach personalnych wykrystalizował się najbardziej znany, legendarny skład zespołu:

• Ryszard Skibiński (harmonijka)
• Jarosław Tioskow (gitara)
• Włodzimierz Dudek (gitara)
• Leszek Domalewski (bas)
• Mirosław Kozioł (perkusja).

Rok 1980 to występy na Międzynarodowej Wiośnie Estradowej w Poznaniu sopockim "Pop Session", Łódzkich Spotkaniach Jazzowych oraz imprezie poświęconej pamięci Jimiego Hendrixa i Janis Joplin – za każdym razem zespół był entuzjastycznie przyjmowany przez publiczność. Jednak najważniejszym wydarzeniem w tym roku było nagranie debiutanckiego singla (który stał się inspiracją do napisania tego tekstu) z utworami Blues chorego i Szalona Baśka. Singiel ten został dostarczony prywatnymi kanałami do USA gdzie uplasował się na III miejscu w dorocznej ankiecie radiostacji WRJC-FM 91 w Baltimore, ustępując jedynie płytom Alberta Collinsa i Muddy'ego Watersa, a dystansując między innymi Rock Me Baby B.B. Kinga. W 1981 roku Kasa Chorych nagrała singel Zgniła porzeczka/Blues córek naszych, wzięła udział w łódzkim "Rockowisku" i w poznańskiej "Rock-Arenie".Od początku swej działalności Kasa Chorych był to zespół wyłącznie instrumentalny. Brak wokalu nie stanowił jednak żadnego problemu. To harmonijka Ryśka jako instrument podstawowy prowadziła linię melodyczną. Jednak grupa postanowiła powiedzmy „rozszerzyć swoją ofertę” i w 1982 roku podczas nagrań studyjnych formację wspomagał wokalista Andrzej Zaucha. Próby przełamania dotychczasowej instrumentalnej formuły zespołu (wcześniej zespół próbował występować z Martyną Jakubowicz ale bez powodzenia podobnie jak współpraca z Krystyną Cudowską) skłoniły muzyków do poszerzenia składu o stałego wokalistę. Został nim Jerzy Opaliński, z którym grupa wystąpiła na imprezie "Rock-Blok" w warszawskiej hali "Gwardii" , a później Lesław Kot znany z zespołu Romuald & Roman, którego można usłyszeć na płytce Przed nami drzwi zamknięte/Pieniądze to nie wszystko. W tym samym roku Kasa Chorych nagrała dla Polskiego Radia własne kompozycje instrumentalne oraz cztery utwory z Janem Izbińskim. W maju grupa wzięła udział w „II Rawie Blues" w Katowicach a listopadzie wystąpiła na "Jesieni z Bluesem 82", w części programu z J. Izbińskim. W jamowym składzie pojawili się też wtedy obok siebie na scenie dwa Ryśki Skibiński i Riedel. Rysiek Skibiński coraz częściej miewał projekty poza zespołem. Były to prywatne wyjazdy do Berlina Zachodniego, Skandynawii lub wspólne grania z zespołem Krzak (od lata 1982). Pozostali członkowie zespołu byli stawiani przez Ryśka w trudnej sytuacji, powodowało to napięcia w zespole i skończyło się usunięciem Skiby z zespołu. Na "V Jesieni z Bluesem" w listopadzie 1982 roku Kasa Chorych wystąpiła już bez Ryśka Skibińskiego w składzie.

Jak ważną rolę w zespole pełnił Skiba okazało się po jego odejściu, bez Ryśka w składzie tempo rozwoju kariery Kasy Chorych zmalało pomimo tego, że nie zmieniła się muzyka, nadal był to chicagowski blues lekko doprawiony solidnym rockiem.

Zespół już bez Ryśka w składzie:

• Jarosław Tioskow (gitara, wokal)
• Andrzej Kotarski (gitara)
• Leszek Domalewski (bas)
• Zdzisław Szczudło (klawisze)
• Mirosław Kozioł (perkusja)

wystąpił na "Jesieni z Bluesem '83" prezentując zarówno swój materiał jak i towarzysząc wokalistce Anecie Broszewskiej. W tym okresie z zespołem współpracował też Andrzej Starzec (wokal). W czerwcu 1983 roku na fanów Kasy Chorych spadł kolejny cios wraz z Ryśkiem Skibińskim który 4 czerwca zmarł w wyniku przedawkowania narkotyków umarła nadzieja, że grupa znów zagra kiedyś w swym najpopularniejszym składzie. W 1984 roku Wifon wydał płytę Ryszard "Skiba" Skibiński 1951-1983, potrzeba było, aż śmierci Ryśka by ukazała się pierwsza płyta z nagraniami zespołu. Po kilkumiesięcznej przerwie zespół pojawił się na scenie podczas II "Olsztyńskich Nocy Bluesowych '84" w składzie Jarosław Tioskow (gitara, wokal), Cezary Czternastek (skrzypce, wokal), Zbigniew Richter (bas), Piotr Zielik (saksofon), Mirosław Kozioł (perkusja). Zmieniła się też trochę muzyka grana przez Kasę Chorych, w twórczości grupy pojawiło się więcej rhythm-'n 'bluesa o zabarwieniu blue-grassowym i rockowym. Piętno na muzyce Kasy odcisnął też nowy członek zespołu niebanalny muzyk niegdyś członek Easy Rider - Cezary Czternastek. W tym składzie grupa dokonała nowych nagrań: Ameryka, Żyję z dnia na dzień, Kiedy tańczę gubię buty i - poświęcony Ryszardowi Skibińskiemu - O człowieku, który nie zakołysze się w rytmie bluesa. Mimo,że wszystko znów wydawało się układać dobrze, pod koniec 1984 roku grupa zawiesiła działalność, by wkrótce potem rozwiązać się.

Kasa Chorych wznowiła działalność w 1992 roku. Skład reaktywowanego zespołu przedstawiał się następująco:

• Włodzimierz Dudek (gitara)
• Jacek Kaczyński (bas)
• Marek Kisiel (klawisze)
• Jarosław Tioskow (gitara, wokal)
• Mirosław Kozioł (perkusja)

W tym składzie zespół nagrał w 1993 roku wydaną w roku następnym płytę Blues Band i sporo koncertował. Kasa Chorych zagrała między innymi w 1993 roku na „XI Muzycznym Campingu w Brodnicy”, w 1994 na „III Olsztyńskich Nocach Bluesowych”, w 1995 na „ XIV Ciechanowskich Spotkaniach z Bluesem” oraz „XIII Muzycznym Campingu w Brodnicy”. W 1996 r. zespół wystąpił na festiwalach "Toruń Blues Meeting" i "Jesień z Bluesem". Gościnnie z muzykami grał na harmonijce Michał Kielak. W 1997 roku Kasę Chorych można było między innymi zobaczyć podobnie jak i w roku następnym na katowickiej „Rawie Blues”. W 1998 roku ukazała się płyta Chcę Cię kochać. Rok później zespół wystąpił między innymi we Wrocławiu na „II Blues Brothers Day” oraz „Toruń Blues Meeting”.W 2002 roku Kasa Chorych zagrała na „Olsztyńskich Nocach Bluesowych” razem z zespołem wystąpiła litewska wokalistka Arina. W roku 2004 ukazała się kolejna płyta Kasy Chorych Rythm & Puls.Rok 2006 to przede wszystkim trasa po Stanach Zjednoczonych i koncerty z Michałem Kielakiem w Nowym Jorku, New Jersey i Chicago. W kwietniu tego roku z zespołu odszedł Marek Kisiel. Skład grupy uzupełnił Tomek Kamiński (harmonijka), a jesienią wyszła kolejna płyta grupy Kasa Chorych live. W 2007 roku w zespole nastąpiły kolejne zmiany kadrowe. Zespół opuścił Jacek Kaczyński. Basistą został Marek Szerszyński a w połowie roku jako zastępstwo za Włodka Dudka zaczął grać Grzegorz Kluczyński. Kasa Chorych intensywnie koncertuje, między innymi w studio radiowej "Trójki", w studio bydgoskiego radia PiK – gdzie nagrała materiał na płytę live, na IX Festiwalu Muzycznym im. Ryszarda Riedla "Ku przestrodze" oraz na festiwalu "Harvest Time Blues" w Monaghan w Irlandi. W 2008 roku ukształtował się aktualny skład zespołu

• Jarek Tioskow (gitara, wokal)
• Grzegorz Kluczynski (gitara)
• Marek Szerszyński (bas)
• Mirek Wiechnik (perkusja)
• Michał Kielak (harmonijka)

Był to bardzo intensywny rok dla muzyków Kasy Chorych maju tego roku ukazała się kolejna płyta zespołu Koncertowo, a w czerwcu w rodzinnym mieście zespołu Białymstoku na placu miejskim odbył się wielki jubileuszowy koncert z gościnnym udziałem : Martyny Jakubowicz, Easy Rider, Adama Kulisza, Ryszarda Wolbacha, Krzysztofa Jaworskiego i Sławomira Pyrko. W sierpniu ukazała się reedycja materiału znanego dotychczas wyłącznie z kasety magnetofonowej "Skiba" wydanej pierwotnie w 1985 roku. Oprócz tego grupa wiele koncertowała. W roku 2009 zespół otrzymał Nagrodę Muzyczną "Fryderyk" w kategorii blues za płytę Koncertowo.

Mamy rok 2014, Kasa Chorych nadal istnieje, gra i co więcej zapowiada nową płytę ma on się ukazać z początkiem kwietnia i nosić tytuł Orla. Album zarejestrowany został w studiu „LaGrunge”, w niewielkiej podlaskiej miejscowości Orla i chyba z stąd tytuł płyty. Na płycie mają pojawić się też goście Sebastian Riedel (wokal), Jan Gałach (skrzypce), Bartek Szopiński (organy Hammonda), Romek Puchowski (gitara Dobro), Adam Wendt (saksofon) czy John Clifton (harmonijka) i inni. Zapowiada się naprawdę smaczny kąsek. Czekam i już się cieszę.

Dyskografia:

• Ryszard "Skiba" Skibiński 1951-1983, (1984)
• Skiba (kaseta; 1985)
• Blues Band (1994)
• Chcę cię kochać (1998)
• Rythm&Puls (2004)
• Live (2006)
• Blues córek naszych - nagrania radiowe (2006)
• Ryszard 'Skiba' Skibiński 1951-1983 (reedycja 2007)
• Koncertowo (2008)
• Skiba (2008)