Ryszard „Skiba” Skibiński

Dziś wspomienie o człowieku który czarował nas swą grą harmonijce, o człowieku który słuchających go skazał na bluesa. 4 czerwca 1983 czyli dokładnie trzydzieści jeden lat temu do największej orkiestry świat odszedł Ryszard „Skiba” Skibiński.

Rysiek Skibiński urodził się 20 stycznia 1951 roku w Toruniu. Pierwszym jego nauczycielem muzyki był organista z Golubia-Dobrzynie, gdzie Ryszard mieszkał wraz z rodzicami i trójką rodzeństwa. Rodzina Skibińskich kilkakrotnie przeprowadzała się by pod koniec lat sześćdziesiątych zamieszkać w Ogrodniczkach, małej miejscowości nieopodal Białegostoku. Na początku lat siedemdziesiątych Rysiek poznał perkusistę Mirka Kozła który zabrał go na próbę zespołu w którym grywał tak zaczęła się historia grupy Kasa Chorych. Wtedy też Skiba zaczą swą przygodę z ukochaną harmonijką. W Kasie Chorych Rysiek grał od jej powstania w 1976 roku do końca 1982 roku. Z zespołem tym odnosił swoje największe sukcesy. Początkowo Kasa Chorych koncertowała w lokalnych klubach. Przełomowym dla grupy był rok 1978 w którym to zespół wystąpił na drugiej edycji poznańskiego festiwalu "Folk-Blues Meeting" (20-23 marzec 1978) w Jarocinie na dziewiątej edycji "Wielkopolskich Rytmów Młodych" a były to występy zakończone sukcesem. W tym samym roku Kasa Chorych dokonała pierwszych nagrań radiowych. Autorem większości materiału był Ryszard Skibiński. Muzycznie była to mieszanka bluesa, rocka, boogie a nawet country. Na początku swej działalności Kasa Chorych był to zespół wyłącznie instrumentalny. Brak wokalu nie stanowił jednak żadnego problemu. To harmonijka Ryśka jako instrument podstawowy prowadziła linię melodyczną. Pod koniec roku 1979 zkrystalizował się najpopularniejszy skład Kasy: Ryszard "Skiba" Skibiński (harmonijka, kazoo), Jarosław Tioskow (gitara), Włodzimierz Dudek (gitara), Leszek Domalewski (gitara basowa), Mirosław Kozioł (perkusja). A grupa zwyciężyła w ankiecie pisma "Non Stop" w kategorii "Talent rokujący największe nadzieje". W październiku 1980 roku doszło do spotkania zespołu z Johnem Mayallem. Podczas konferencji prasowej odbywającej się w klubie Stodoła jako swego rodzaju prezent Kasa Chorych zagrała godzinny koncert. Mayall serdecznie pogratulował zespołowi i z wielkim uznaniem wypowiadał się na temat poziomu gry "Skiby" na harmonijce. Rysiek coraz częściej miewał projekty poza zespołem. Były to prywatne wyjazdy do Berlina Zachodniego, Skandynawii lub wspólne grania z zespołem Krzak (od lata 1982). Pozostali członkowie zespołu byli stawiani przez Ryśka w trudnej sytuacji, powodowało to napięcia w zespole i skończyło się usunięciem Skiby z zespołu. Na "V Jesieni z Bluesem" w listopadzie 1982 roku Kasa Chorych wystąpiła już bez Ryśka Skibińskiego w składzie. W grudniu 1982 Skiba oficjalnie zostaje członkiem grupy Krzak. Będąc w składzie Kasy Chorych chętnie podejmował współpracę z innymi wykonawcami. Między innymi na poznańskim festiwalu "Folk Blues-Meeting" w 1981 roku wystąpił wspólnie z zespołem Dżem, grając standardy bluesowe. W marcu 1982 roku wspólnie z Leszkiem Winderem współpracował na trasie koncertowej a latem 1982 podjął współpracę z zespołem Krzak. 23 kwietnia 1982 wraz z zespołem After Blues wystąpił w koncercie "Dobry wieczór Mr. Blues".

Pod koniec roku 1982 Skiba wziął udział w nagraniu płyty swojego nowego Krzak'i. Zespół nagrywał w składzie siedmioosobowym, dodatkowo w studiu pojawiło się jeszcze goście tacy jak Krzesimir Dębski, Ryszard Riedel, Wojciech Karolak. W marcu 1982 roku odbyła trasa formacji pod roboczą nazwą "Skibiński-Winder Super Session". Gdzie obok Leszka Windera i Ryszarda Skibińskiego zagrały takie osobowości polskiego bluesa i rocka jak Andrzej Nowak, Andrzej Urny, Janusz Niekrasz, Krzysztof Ścierański, Jerzy Piotrowski, Wojciech Morawski, Marek Kapłon, Ireneusz Dudek, Martyna Jakubowicz czy Rysiek Riedel. W 2006 roku na płycie Skibiński Winder Super Session ukazał się zapis fragmentów tej trasy. Formacja Skibiński/Winder wystąpiła również na festiwalu "Rawa Blues" w kwietniu 1983 a Skiba pojawił się jako gość podczas występu zespołu Dżem. W styczniu i lutym 1983, w krakowskim studiu "Teatr STU" Rysiek uczestniczył w nagraniu debiutanckiej płyty Martyny Jakubowicz jego harmonijkę słychać w utworach : Stłucz szybę wyrzuć klucz, Albo cacy albo lili. 21 maja 1983 roku w hali "Arena" w Poznaniu odbył się wielki koncert poświęcony pamięci zmarłego 30 kwietnia Muddy'ego Watersa. Wystąpił wówczas między innymi Krzak z Ryśkiem w składzie. Nikt nie przypuszczał, że będzie to ostatni koncert Ryszarda Skibińskiego. Zmarł 4 czerwca w białostockim szpitalu. Pamiątką tego koncertu jest płyta Ostatni koncert. Chociaż są niektórzy twierdzą że tak naprawdę ostatni koncert zagrał Skiba na białostockich Juvenaliach. Śmierć Skiby pogrążyła w smutku środowidko bluesowe w Polsce. Powstało wiele kompozycji poświęconych Ryszardowi Skibińskiemu. Takie utwory miały w swoim repertuarrze między innymi zespoły After Blues (Blues dla Ryśka), Dżem (Skazany na blues), Kasa Chorych (O człowieku, który nie zakołysze się w rytmie bluesa, Historia o ptaku który odleciał do Boga), Leszek Winder (Blues dla Skiby). Na Festiwalu Muzyków Rockowych w Jarocinie w 1983 roku odbył się koncert poświęcony był pamięci Ryszarda Skibińskiego. Był to koncert niezwykły. Według ustaleń organizatorów zagrać mięli w kolejności Dżem, RSC, Krzak. Ryszard Riedel proponował by zmienić kolejność tak aby już występ Dżemu rozpoczął część poświęconą Ryśkowi, aby Dżem i Krzak grali po sobie tworząc jeden wielki finał. Organizatorzy pozostali jednak nieugięci. Jednak gdy Dżem zagrał "Niewinnych" i "Skazanego na bluesa" muzycy zespołu RSC nie odważyli się wyjść na scenę i jednak to Dżem rozpoczął koncert poświęcony Skibie. Przez scenę przewinęło się wielu wspaniałych muzyków, a i publiczność stanęła na wysokości zadania. Wzniesiono wielki drewniany krzyż i zapalono setki świec i zniczy. Koncert trwał do świtu, a na murawie rozpalono kilkanaście małych ognisk w celu ogrzania się, co dodatkowo stworzyło unikalny klimat. Tak Jarocin upamiętnił człowieka który nie tylko grał bluesa, żył bluesem ale i był bluesem. Rysiek nie był pierwszym muzykiem w Polsce który grał na harmonijce. Jednak jak nikt inny potrafił z tego niewielkiego instrumentu wydobyć tak wspaniale brzmiących dźwięków. Przy pomocy harmonijki Skiba potrafił zaczarować słuchaczy, porwać ich w magiczną podróż w krainę bluesa gdzie smutek mieszał się z radością, gdzie nienawiść zmieniała się w miłość, gdzie rzeczywistość przeplatała się z marzeniami, w podróż z której nie chciało się wracać. Rysiek miał niesłychaną zdolnośc improwizacji i nawiązywania kontaktu z publicznością. Za to też był przez słuchaczy ceniony, o czym świadczyć może piąte miejsce (po Hołdysie, Ciechowskim, Jackowskim i Skrzeku) w ankiecie Jazz Forum na muzyka Rock Top '82. I jeszcze najważniejsze co można powiedzieś o Skibie – poprostu Rysiek jak nikt inny czuł bluesa.

Dyskografia:

• Ryszard 'Skiba' Skibiński 1951-1983 (1984)
• Skiba (1985)
• Blues Band (1995 Wydany po reaktywacji Kasy Chorych bez Skiby w składzie, ale płycie wykorzystano partię harmonijki Ryśka w utworze Kasa Chorych)
• Kasa Chorych – Live (płyta zawiera fragmenty koncertów zlat 1980 – 1982)
• Blues córek naszych - Nagrania radiowe
• Krzak'i (1982)
• Ostatni koncert
• Skibiński-Winder Super Session (2006)