Aleksander „Alek” Mrożek

Czas na laurkę. 27 sierpnia 1950 w Katowicach urodził się Aleksander Mrożek. kompozytor, aranżer i instrumentalista (gitary: klasyczna i elektryczna, dobro, pedal steel guitar; sitar, harmonijka), moim zdaniem jedna z najważniejszych postaci szeroko rozumianej polskiej muzyki rockowej. Alek wywodzi się z śląskiego środowiska muzycznego – czyli przede wszystkim bluesowego. W latach sześćdziesiątych grał w zespołach Białe Błyskawice i Zjawy. Grywał także ze śląskimi bluesmanami: Józefem Skrzekiem, Antymosem Apostolisem, Jerzym Piotrowskim i Ireneuszem Dudkiem. W 1968 roku Alek zaczyna studia no i przenosi się do Wrocławia. Co okazało się mieć dla jego muzycznej drogi fundamentalne znaczenie. Przeprowadzka do Wrocławia pozwoliła Alkowi wejść w nową muzyczną krainę tu właśnie zetknął się z brytyjską i amerykańską muzyką hipisowską z okolic psychodelii, fusion i hard rocka co w efekcie dało początek w 1971 roku legendarnej formacji Nurt. Już rok później Nurt zdobywa równorzędną pierwszą nagrodę (wraz z zespołami Hall i Laboratorium) na Ogólnopolskim Festiwalu Awangardy Beatowej, Kalisz '72, a Alek wyróżnienie za kompozycję Syn strachu, a w roku 1974 zespół dostaje stypendium im. Krzysztofa Komedy na festiwalu Jazz Jamboree '74 i wyróżnienie dla zespołu na festiwalu Jazz nad Odrą '74. W 1975 roku Alek współpracuje z Teatrem Laboratorium Jerzego Grotowskiego. Jako wyraz fascynacji muzyką hinduską założył wraz z Kazimierzem Cwynarem zespół Pańcza Tantra, z którym wystąpił na międzynarodowym festiwalu University Of Research – Wrocław 1975 zorganizowanym przez Teatr Laboratorium. W zespole występowali Kazimierz Cwynar (tabla), Alek Mrożek (sitar). Zespół grał improwizowaną muzykę etniczną opartą na rytmice hinduskiej i skalach indyjskich. W latach 1974-1977 Alek występuje w niemiecko-polskim zespole Katja, Roman & Co. W tym okresie współpracował też jako aranżer z Niną Hagen. W 1977 jako solista występował dwa sezony w rewii Friedrichstadtpalast. Po powrocie do Polski Alek współpracuje z zespołem Dwa Plus Jeden. Efektem współpracy jest chyba najciekawsza płyta tego zespołu wydany w 1979 roku Irlandzki tancerz Alek po raz pierwszy nagrał na niej partie na pedal steel guitar instrumencie którego z czasem stał się wirtuozem i który jest jego wielką miłością. Rok 1979 to przede wszystkim rok powstania grupy Porter Band którą Alek założył wspólnie z Johnem Porterem i Kazimierzem Cwynarem. Efektem współpracy są dwie płyty: z 1980 roku jest Helicopters, który uzyskał status Płyty Roku i tytuł Grupy Roku dla zespołu oraz koncertowy album Mobilization wydany w 1982 roku. Rok 1981 to rok powstania kolejnej grupy której współzałożycielem jest Alek – mowa o Stalowym Bagażu. Grupa współpracowała z Izabelą Trojanowską. Na festiwalu w Opolu kompozycja Alka Pieśń o cegle zdobyła nagrodę publiczności. W 1984 roku znów jest głośno o twórczości Alka utwór do tekstu Bogdana Olewicza nagrany z formacją Hazard w której wokalistą był nie kto inny jak Grzegorz Markowski Ciągły ból głowy zdobył tytuł Piosenki Roku '84 TVP2. W tym samym roku bierze udział w nagraniu płyty Jerzego Rybińskiego Ulica marzeń oraz jest współzałożycielem kolejnej grupy Jan Kowalski. W 1985 roku JanKowalski wydaje płytę Inside outside songs. Klip do pochodzącej z niej piosenki W kaźni wyobraźni w której powstaniu Alek oczywiście miał duży udział został wybrany Klipem Roku '85 TVP 2. Już w tym samym 1985 roku zakłada wspólnie z Andrzejem Pluszczem zespół Recydywa Blues Band z którym nagrywa bardzo dobrą płytę Recidive – live in Rura concert. W 1987 roku opuszcza Recydywę by w 1989 pojawić się ponownie na scenie muzycznej tym razem z pierwszą solową produkcją – albumem Shagya. W 1990 roku komponuje muzykę do spektaklu Die Kiekerikaste dla Teatru Współczesnego we Wrocławiu) oraz do filmu Macieja Dejczera Dzieci-śmieci, a w 1991 do kolejnego filmu tego reżysera Kickboxer. W roku 1993 Alek a w zasadzie wypadało by napisać Aleksander komponuje ( i nagrywa) muzykę do filmu Piotra Łazarkiewicza "Pora na czarownice". Pochodząca z filmu piosenka W nas i wokół nas w wykonaniu Roberta Janowskiego została piosenką roku '94 w plebiscycie publiczności TVP2. Soundtrack ukazał się na płycie Pora na czarownice. W 1994 roku ukazuje się kolejna solowa płyta Alka Motyle i kloszardzi – Nurt '94. W tym samym roku tworzy muzykę dla Teatru Telewizji do spektaklu Madame De Sade. W 1996 roku komponuje muzykę dla Teatru Telewizji do serii Bajkowe Biuro Podróży i Chichotu. W 1999 roku bierze udział jako jeden z solistów w nagraniu płyty Dwunastu sprawiedliwych Mieczysława Jureckiego uznanej przez miesięcznik „Gitara i Bas” za najlepszą polską płytę instrumentalną. W latach 1999-2001wspólnie z Waldemarem Wróblewskim do libretta Barbary Łuszczyńskiej komponuje rock-operę Wilgefortis czyli legenda o kobiecie z brodą Niestety tragiczna śmierć Wróblewskiego w 2005 roku odłożyła inscenizację tego projektu. W listopadzie 2008 Alek nagrywa wraz z Gienkiem Loską, nagraliśmy materiał na płytę Lepiej niż wczoraj. Lepiej niż wczoraj to niemal w stu procentach autorska płyta Alka to on napisał muzykę oraz większość tekstów jakie znalazły się na tym albumie. Dziękuję i czekam na jeszcze.

Dyskografia

• Nurt, Nurt (1973)
• Dwa Plus Jeden, Irlandzki tancerz (1979)
• Porter Band, Helicopters (1980)
• Porter Band, Mobilization (1982)
• Izabela Trojanowska, Układy (1982)
• Jan Kowalski, Inside Outside Songs (1985)
• Recydywa, Recidive In Concert (1986)
• Aleksander Mrożek, Shagya (1989)
• Nurt, Motyle i kloszardzi (1994)
• Aleksander Mrożek, Pora na czarownice – soundtrack (1995)
• Recydywa, Recidive In Concert (1996)
• Recydywa, Recydywa (komplet nagrań na jednym CD) (2006)
• Alek Mrożek & Gienek Loska, Lepiej niż wczoraj (2009)
• Nurt The Complete Radio Sessions 1972/1974 (2013)