Brygada Kryzys

Kolejna kapela z kasety Top Punk's to znów legenda. Kapela bez której polska muzyka rockowa byłaby prawdopodobnie inna, a na pewno byłaby uboższa, tym razem mowa o grającej muzykę z pogranicza punka i nowej fali Brygadzie Kryzys.

Był lipiec 1981 roku kiedy dwaj znani już na polskiej scenie punkowej i cenieni przez fanów muzycy były gitarzysta i wokalista Kryzysu Robert Brylewski i grający wcześniej w grupie Tilt również gitarzysta i wokalista Tomek Lipiński postanowili zagrać razem, i stworzyli zespół który z czasem przyjął nazwę Brygada Kryzys. Skład zespołu uzupełnili byli muzycy Kryzysu basista Ireneusz Wereński, saksofonista Tomasz Świtalski oraz perkusista Sławek Słociński i grający na kongach Jarosław Ptasiński. Początkowo zespół próby miał w akademiku przy ulicy Kickiego. Jednak podróże na Pragę były dla muzyków zbyt uciążliwe i gdy tylko trafiła się okazja zmienili lokal na pomieszczenie w warszawskim klubie „Riviera-Remont”. Szerszej publiczności pierwszy raz zespół zaprezentował się jesienią 1981 roku występując w warszawskim klubie „Riviera-Remont” na wspólnym koncercie z stawiającą również pierwsze kroki Republiką. Występ Brygady został zarejestrowany i wydany bez zgody członków zespołu na początku 1982 roku w Wielkiej Brytanii przez wytwórnię Fresh Records UK jako album zatytułowany Brygada Kryzys. W listopadzie 1981 Brygada Kryzys wyruszyła w trasę po Polsce z brytyjskim zespołem TV 21, a następnie koncertowała w Jugosławii. Podczas występów na Bałkanach zespół zaproszono do prywatnego studia nagraniowego „Druga Maca”, co znaczy „Drugi Kocur”. Właścicielem studia był Enco Lesić, muzyk, producent muzyczny i przedsiębiorca, współpracujący wytwórnią Jugoton. Nagrywało tam wiele zespołów belgradzkiego rocka, wśród nich ŠarloAkrobata, Idoli i Električni Orgazam. Właśnie przedstawiciele tej wytwórni zaproponowali zespołowi nagranie dużej płyty. Jugoton była to największa wytwórnia płytowa i sieć sklepów z płytami w dawnej Jugosławii. Podpisywała ona kontrakty płytowe z wszystkim ważniejszymi artystami z dawnej Jugosławii, a poza tym wydał na lokalnym rynku wiele płyt popowych i rockowych gwiazd ze świata takich jak The Beatles, Elvis Presley, The Rolling Stones, Madonna, U2, David Bowie, Eurythmics, Kate Bush, Public Image Limited, Kraftwerk, Queen, Deep Purple, Pink Floyd czy Iron Maiden. Niestety do nagrania płyty nie doszło z powodu wprowadzenia w Polsce stanu wojennego, który uniemożliwił muzykom ponowny wyjazd do Jugosławii. W ogóle stan wojenny znacznie spowolnił tempo rozwoju kariery zespołu przekreślając możliwość wyjazdu na koncerty w Holandii, a także w zasadzie uniemożliwił granie koncertów w kraju. Problemy zespół miał też z miejscem do prób. Zespół nie mógł już ćwiczyć w Rivierze – sprzęt zespołu został po prostu aresztowany. Drzwi sali prób opieczętowano. Dla muzyków nie stanowiło to jednak przeszkody zerwali plomby i zabrali co ich. Brygada w tym czasie tułała się po Warszawie. Grała w klubie artystów-ceramików na Żoliborzu (tam powstał pierwszy utwór stanu wojennego Brygady Too Much), a następnie w domu kultury na Bielanach. Sytuacja zespołu nie przedstawiała się najciekawiej, dlatego też sporym zaskoczeniem było wybranie Brygady do przetestowania możliwości nowo otwartego studia Tonpressu na warszawskim Wawrzyszewie. Zespół zawdzięczał to operatywności i po trosze też koneksją swojego menedżera Jacka Olechowskiego. Jacek Olechowski poprzez rodzinne powiązania miał kontakt z szefową Tonpressu. Podczas sesji testowych nagrano kilkanaście utworów z których dziewięć znalazło się na wydanym w 1982 roku albumie Brygada Kryzys (zwanym również od koloru okładki Czarną Brygadą). Cenzura odrzuciła utwory Wojna i Too Much. W tej sesji udział brał nowy perkusista grupy Janusz Rołt który zastąpił Sławka Słocińskiego. Bardzo duży wpływ na brzmienie płyty miał jej realizator dźwięku którym był Kuba Nowakowski. Wydanie albumu okupione zostało licznymi sporami z wydawcą. Tonpress starał się na przykład osłabić wymowę płyty, opatrując ją okładką z wizerunkiem klauna. Jednak muzycy nie wyrazili na to zgody. Mimo problemów płyta się ukazała. Pozbawiona tytułu w czarnej kopercie, na której widniał jedynie charakterystyczny logotyp zespołu wraz z jego nazwą. Album nie przełożył się w żaden sposób na funkcjonowanie grupy - każdy z muzyków dostał po kilka egzemplarzy winyla oraz niewielkie honorarium. Latem 1982 roku grupa uczestniczyła w zdjęciach do filmu "Koncert" Michała Tarkowskiego (film Trafił na ekrany kin dopiero w 1985. Brygada Kryzys wykonywała tam utwór Wojna. Brak perspektyw i ograniczone pole manewru dusiły zespół. Kiedy jeszcze władze zażądały zmiany nazwy na Brygada K. uzależniając od tego udział zespołu w koncertach, muzycy podjęli decyzję o zakończeniu działalności. We wrześniu Brygada Kryzys zagrała czterech pożegnalnych koncertów w warszawskiej Rivierze, (razem z Brygadą na scenie pojawili się Kult, TZN Xenna i Deuter) . Po czym Brylewski i Lipiński rozwiązali zespół. Po zakończeniu działalności Brygady Kryzys Lipiński, Brylewski, Ptasiński oraz z Pawłem „Kelnerem” Rozwadowskim utworzyli zespół Aurora. Tomek Lipiński jednak szybko opuścił tą formację reaktywując Tilt, a sama Aurora przekształciła się w kolejną legendę lat osiemdziesiątych - zespół Izrael.

Kolejny raz na scenie Brygada Kryzys pojawiła się w 1991 roku. Zespół wznowił działalność w składzie:

• Robert Brylewski (gitara)
• Tomek Lipiński (gitara, wokal)
• Ireneusz Weryński (bas)
• Piotr „Stopa” Żyżelewicz (perkusja)
• Vivian Quarcoo (wokal)
• Włodzimierz Kiniorski (saksofon)
• Aleksander Korecki (saksofon)

Latem tego roku Brygadę Kryzys można było zobaczyć na festiwalu w Jarocinie, a jesienią na katowickich „Odjazdach”. W 1992 roku na rynku pojawił się nowy album grupy Cosmopolis . Płyta zawierała między innymi kilka starych utworów które ze względów cenzuralnych nie mogły zostać opublikowane wcześniej (To co czujesz, Wojna, Too Much). Zespół zaczął nagrywać tę płytę w październiku 1991 roku , a zakończył dopiero w sierpniu roku następnego. Od końca 1992 aktywność zespołu zaczęła maleć. 13 grudnia, w rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w latach 1992–1994 w warszawskim klubie „Remont” Brygada Kryzys grała koncerty zatytułowane Stanik. Jeden z nich (z 1993 roku) został nagrany i wydany w 1996 roku na kasecie Live in Remont '93. W grudniu 1994 roku zespół ponownie zawiesił działalność.

Kolejna reaktywacja Brygady Kryzys to rok 2003. Tym razem skład zespołu przedstawiał się następująco:

• Robert Brylewski (gitara)
• Tomek Lipiński (gitara, wokal)
• Tomasz Kvajah Szymborski (bas)
• Sergiusz Lisecki (saksofon)
• Filip Gałązka (perkusja)

Zespół w tym składzie zagrał sporo, głównie klubowych koncertów na terenie całej Polski. Brygada Kryzys pojawiła się w Bolkowie na festiwalu Castle Party. W grudniu tego roku zespół zaprezentował się w londyńskim klubie „Garage”. W roku 2005 z zespołu odszedł Sergiusz Lisiecki, pojawili się natomiast starzy znajomi Aleksander Korecki i Włodzimierz Kiniorski. Z czasem o występach grupy znów było coraz mniej słychać. W czerwcu 2011 Brygada Kryzys zebrała się specjalnie na dwa koncerty upamiętniające zmarłego Piotra "Stopę" Żyżelewicza. Wystąpiła wówczas w składzie Tomek Lipiński, Robert Brylewski, basista Piotr Leniewicz i perkusista Karol Ludew (obydwaj z Tiltu). 21 listopada 2012 r., w trzydziestą rocznicę wydania albumu Brygada Kryzys, zespół w składzie Tomek Lipiński (wokal, gitara), Robert Brylewski (wokal, gitara), Filip Gałązka (perkusja) oraz Tomasz Szymborski (bas) zagrał koncert w Studio Koncertowym Polskiego Radia im. Agnieszki Osieckiej, który został na żywo wyemitowany na antenie Programu III Polskiego Radia. Zapis tego koncertu ukazał się na płycie Koncerty w Trójce vol. 4 – Brygada Kryzys XXX Live . I to na razie tyle historii tej niezwykłej grupy, ale coś czuję,że jej muzycy jeszcze razem zagrają, i na to czekam z niecierpliwością.

Dyskografia

• Brygada Kryzys (1982 - płyta koncertowa wydana w Wielkiej Brytanii)
• Brygada Kryzys (1982 - tzw. Czarna Brygada)
• Brygada Kryzys (1991 - zmieniona wersja Czarnej Brygady)
• Cosmopolis (1992)
• Jarocin '93 (1993 - bootleg z zapisem koncertu z Jarocina 1993)
• Live in Remont '93 (1996)
• Live (1999)
• Koncerty w Trójce vol. 4 – Brygada Kryzys XXX Live (2013)